ایران به دانش فنی اکتشاف و تولید شیل‌های نفتی دست یافت

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شانا، مهدی فکور، مدیر شرکت ملی نفت ایران به همراه مدیران و تیم نظارتی مدیریت اکتشاف در پروژه شیل نفتی با هدف بررسی تازه‌ترین وضع دستاوردهای ارزشمند این پروژه از محل انستیتو نفت دانشکده فنی دانشگاه تهران بازدید کرد.

پروژه دوم طرح پژوهشی و فناورانه انتقال دانش فنی و فناوری اکتشاف نفت‌های نامتعارف (شیل‌های نفتی) به شماره قرارداد «۹۷۲۳۴» به کارفرمایی مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و همکاری پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران به‌عنوان مجری پژوهشی و دانشگاه تالین از کشور اِستونی به‌عنوان شبکه همکار از ۲۰ شهریورماه ۱۳۹۸ با پیش‌بینی مدت زمان اولیه ۴۸ ماه، آغاز به‌کار کرد که هم‌اکنون با الحاقیه افزایش زمانی به‌مدت ۹ ماه، در مراحل پایانی خود قرار گرفته است.

از اهداف اصلی و کلان این پروژه می‌توان به تعیین خصوصیت حرارتی و ژئوشیمیایی و میزان نفت‌دهی شیل‌های نفتی، تعیین کیفیت و خصوصیت فیزیکوشیمیایی نفت‌شیل برداشتی از شیل نفتی، ارائه کارآمدترین فناوری به‌منظور دستیابی به حداکثر ظرفیت نفت‌دهی شیل نفتی، ارزیابی توان نفت‌دهی شیل «قالی‌کوه» به‌منظور دستیابی به سوخت‌های مایع و ترکیب‌های ویژه شیمیایی، ارائه کارآمدترین سازوکار و فناوری برای دستیابی به نفت شیل با بالاترین کیفیت، طراحی و ساخت نخستین سامانه پایلوت آزمایشگاهی تولید اکتشافی نفت شیل در ایران، پایه‌گذاری و رسیدن به فناوری لازم برای اجرای فاز صنعتی تولید نفت‌شیل قالی‌کوه اشاره کرد.

با توجه به ضرورت دستیابی و شناخت رفتار و عملکرد فرآیند «پیرولیز سِمی کُکینگ» که طی آن تولید حداکثری نفت با کیفیت بالا از ذخایر شیل نفتی قالی‌کوه به‌دست می‌آید، در یک پایلوت آزمایشگاهی و نیمه‌صنعتی طراحی و ساخته شد. در این فناوری از حامل گرمای جامد و حامل گرمای گاز برای گرم کردن بستر دوار و حامل گرمای گاز برای گرم کردن و خشک‌کن استفاده می‌شود. در این بخش به‌گونه‌ای گرمادهی انجام خواهد شد تا هیدروکربن‌های آزاد و سبک نمونه که همراه گاز از خشک‌کن خارج می‌شوند، چگالش و بازیافت شوند و با توجه به جدید بودن برخی عملکردها، فناوری مورد نظر در ایران و دنیا معرفی و ثبت اختراع می‌شود.

از مهم‌ترین دستاوردها و محصول‌های فناورانه این پروژه برای کشور می‌توان دستیابی به دانش فنی و بومی‌سازی فناوری مورد نیاز برای تعیین حداکثری نفت‌دهی، دستیابی به فناوری تولید کیفی نفت‌های غیرمتعارف و سوخت‌های راهبردی، توسعه دانش فنی و طرح‌های فناورانه سامانه پایلوت به‌منظور ارائه برنامه بهسازی مقدار نفت‌دهی با استفاده از روش‌های مختلف و بررسی نانو دما، زمان و اندازه ذرات اشاره کرد.

سامانه پایلوت آزمایشگاهی و نیمه‌صنعتی تولید اکتشافی نفت غیرمتعارف در ایران به‌منظور اطمینان از جنبه‌های فنی و اقتصادی فرآیند تولید اکتشافی نفت غیرمتعارف و نمایش قابلیت بهره‌برداری از مخازن غیرمتعارف در مقیاس آزمایشگاهی و نیمه‌صنعتی (دستاورد ملموس فیزیکی و فناورانه پروژه) طراحی شده است.

برآورد می‌شود که در معدن شیل نفتی در قالی‌کوه لرستان، ۲ میلیارد بشکه نفت درجا وجود داشته باشد که این نفت از نوع سبک است و مطالعات و بررسی‌ها نشان می‌دهد در این منطقه می‌توان از شیل‌های نفتی برداشت نفت داشت.