فرار مالیاتی چیست؟

اگر چه مالیات برای تامین نیازهای عمومی و رشد اقتصادی لازم است، اما برخی افراد به دنبال راه‌هایی هستند تا از پرداخت مالیات خودداری کنند. این عملیات شناخته شده به عنوان فرار مالیاتی است و در بسیاری از کشورها غیرقانونی است. بدون شک، فرار مالیاتی تبعات جدی برای جامعه دارد. از دست رفتن درآمد عمومی، کاهش توانایی دولت در ارائه خدمات عمومی و ایجاد نابرابری در جامعه تنها بخشی از عواقب این رفتار غیر قانونی است. در ادامه بیشتر درباره فرار مالیاتی و انواع آن صحبت خواهیم کرد.

نرم افزار مالیاتی مگاپی

شرکت ارتباطات MegaPay، یکی از بهترین و فعال‌ترین شرکت‌ها در حوزه پرداخت‌های B2B و فناوری‌های مالی است. هدف این شرکت، ارائه یک سیستم کامل و دیجیتال برای فروش شرکت‌ها از مرحله صدور پیش ‌فاکتور و فاکتور تا دریافت و پرداخت مبلغ به صورت الکترونیک است. به همین منظور، مگاپی یک نرم افزار کاملا کاربردی دارد که برای صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی و انتقال وجوه بالاتر از سقف مجاز بانکی به سامانه مودیان مالیاتی استفاده می‌شود. نرم افزار مالیاتی مگاپی امکانات متنوعی را ارائه می‌دهد که شامل سهولت در استفاده، رابط کاربری کاربرپسند، راهنمایی در زمینه اصطلاحات مالیاتی و امکان شخصی سازی صورتحساب‌ها است.

فرار مالیاتی

فرار مالیاتی در ایران با کشورهای دیگر تفاوت چندانی ندارد. وقتی یک فرد حقیقی یا حقوقی که درآمد دارد، از پرداخت مالیات خودداری می‌کند، به عنوان یک فراری مالیاتی شناخته می‌شود. در واقع همه صاحبان مشاغل و درآمد باید مالیات خود را پرداخت کنند. این افراد از قصد مالیات نمی‌دهند، اما دولت نمی‌تواند این مسئله را نادیده بگیرد، زیرا اطلاعات مربوط به درآمد و تراکنش‌های کسب و کارها در اختیار دولت قرار دارد و در صورت عدم پرداخت مالیات توسط آنها، اقدامات قانونی صورت می‌گیرد. فرار مالیاتی مجازات‌های مختلفی از جمله دستگیری و جریمه نقدی دارد.

انواع مختلف مالیات

مالیات در اکثر کشورها به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شود. مالیات مستقیم به مالیاتی گفته می‌شود که باید بر اساس درآمد و دارایی‌های شخصی مانند ملک و املاک، به صورت سالانه پرداخت شود. این نوع مالیات برای افرادی که صاحب کسب و کار هستند یا دارایی‌هایی مانند ملک و املاک دارند، الزامی است. اما مالیات غیرمستقیم بر روی تقریباً تمام کالاهایی که خریداری می‌کنید، وجود دارد و به عنوان مالیات بر ارزش افزوده شناخته می‌شود. این نوع مالیات غیرمستقیم است، زیرا ممکن است به‌ صورت آگاهانه از پرداخت آن مطلع نشوید و فکر کنید که کل مبلغ فاکتور مربوط به هزینه کالا است. به همین خاطر به آن مالیات غیر مستقیم می‌گویند.

انواع مالیات مستقیم

مالیات مستقیم به مالیاتی اشاره دارد که افراد به طور مستقیم آن را پرداخت می‌کنند و با آگاهی کامل این کار را انجام می‌دهند. وقتی شما یک دارایی مانند ملک دارید یا از جایی درآمد کسب می‌کنید، باید بر روی آنها مالیات پرداخت کنید. به این نوع مالیات، مالیات مستقیم گفته می‌شود؛ بنابراین، مالیات بر دارایی و درآمد به صورت مستقیم است و صاحبان آنها باید مالیات را به موقع پرداخت کنند تا از جریمه جلوگیری شود. مالیات مستقیم به دو دسته مالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت (دارایی) تقسیم می‌شود. البته هر یک از این انواع مالیات مستقیم زیر مجموعه‌هایی دارند که باید درباره آنها بیشتر بدانید:

مالیات بر درآمد

افرادی که شغل دارند و درآمد کسب می‌کنند، موظف به پرداخت مالیات هستند. اما مالیات بر درآمد مربوط به صاحبان کسب و کار است و برای کارمندان ساده اعمال نمی‌شود. مالیات بر درآمد یک نوع مالیات مستقیم است و افراد مشمول باید سالانه بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند. انواع مختلفی از مالیات بر درآمد وجود دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

مالیات بر درآمد صاحبان کسب و کار

افرادی که کسب و کار خود را دارند، موظف به پرداخت مالیات هستند. صاحبان فروشگاه‌ها، تولید کننده‌ها، فروشندگان و سایر افرادی که در این دسته قرار دارند، باید به صورت سالانه مالیات بر درآمد خود را پرداخت کنند. میزان این مالیات بر اساس درآمد افراد محاسبه می‌شود. قانون مالیات مستقیم می‌گوید افرادی که فعالیت کسب و کار دارند، باید پس از تعیین درآمد سالانه و کسر تخفیفات مالیاتی، مبلغ مالیات خود را به دولت پرداخت کنند.

مالیات بر املاک و مستغلات

یکی از انواع مالیات‌های مستقیم، مالیات بر ملک و املاک و یا مالیات بر درآمد از آنها است. وقتی شما مالک یک ملک هستید و درون آن ساکن نیستید، موظفید هر ساله مالیاتی بر روی آن پرداخت کنید. علاوه بر این، اگر ملکی دارید و آن را اجاره داده‌اید؛ باید بر روی این درآمد نیز مالیات بدهید. یکی دیگر از انواع مالیات بر ملک، زمانی است که ملک خود را به فروش می‌رسانید. در این صورت، موظفید بر روی مبلغ فروش ملک، مالیات پرداخت کنید.

مالیات بر درآمد غیر قابل پیش بینی

ممکن است هر شخص حقیقی یا حقوقی بدون پیش ‌بینی، یک درآمد غیرمنتظره کسب کند. در این شرایط، افراد موظف به پرداخت مالیات بر این درآمد هستند. هر گونه درآمدی که از سود معامله، جایزه یا هر روش دیگری به دست آید، تحت مالیات بر درآمد قرار خواهد گرفت.

مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

اشخاص حقوقی شامل شرکت‌هایی هستند که از مدیر عامل، اعضای هیئت مدیره و کارکنان تشکیل می‌شوند. این شرکت‌ها نیز موظف به پرداخت مالیات بر درآمد سالیانه خود هستند. پس از اعمال معافیت‌های مالیاتی و بخشودگی‌ها، شرکت‌ها موظفند بر روی درآمد خود مالیات پرداخت کنند.

مالیات بر دارایی و زیر مجموعه‌های آن

مالیات بر ثروت و دارایی، به عنوان یکی از انواع مالیات مستقیم، به دارایی‌های افراد اعمال می‌شود. این نوع مالیات نیز به دو دسته مختلف تقسیم می‌شود که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم:

مالیات بر ارث و میراث

در صورت فوت فرد و باقی ماندن دارایی‌ها و ثروت، این دارایی‌ها مشمول مالیات قرار می‌گیرند. این قانون در ماده ۱۷ قانون مالیات مستقیم ذکر شده است.

مالیات حق تمبر

زمانی که یک ملک را خریداری می‌کنید یا برای باز کردن حساب تمبر استفاده می‌کنید، موظف به پرداخت مالیات حق تمبر هستید. میزان این مالیات به نوع معامله یا کاری که انجام می‌دهید بستگی دارد و شما باید مبلغ مالیات را به صندوق خزانه دولت در یکی از شعب بانک ملی واریز کنید. معمولاً این مبالغ با استفاده از نرم‌ افزارهای مالیاتی محاسبه می‌شوند تا هیچ خطایی در محاسبه وجود نداشته باشد.

انواع مالیات غیر مستقیم

مالیات غیر مستقیم مالیاتی است که اغلب آن را به عنوان پرداختی مستقیم در نظر نمی‌گیریم و ممکن است برخی از افراد به طور آگاهانه یا ناآگاهانه آن را پرداخت کنند. این مالیات شامل دو نوع زیر می‌شود:

مالیات بر واردات

مالیات بر واردات به هزینه‌هایی اطلاق می‌شود که در زمان واردات کالاها به کشور، باید به دولت پرداخت شود. این هزینه‌ها شامل مالیات بر سود تجارت، عوارض واردات خودرو و ماشین آلات، و عوارض گمرکی می‌شود. این مالیات‌ها جهت تأمین بخشی از درآمد دولت و حمایت از تولید داخلی و صنایع محلی اعمال می‌شوند.

مالیات مصرف کننده

مالیات بر مصرف به مالیاتی اشاره دارد که برای کالاهای مصرفی مانند تولیدات پزشکی و داروها، فرآورده‌های نفتی، خرید و فروش خودرو و سیگار اعمال می‌شود. همچنین، مالیات بر ارزش افزوده نیز به تمامی کالاهایی که خریداری می‌کنید اعمال می‌شود. این نوع مالیات غیر مستقیم است و بر اساس قیمت کالاها محاسبه می‌شود، بنابراین ممکن است به صورت آگاهانه متوجه پرداخت آن نشوید.