تولید کیتی که درمان سرطان را شخصی می‌کند

مرضیه ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به یافته‌های محققان در پژوهشگاه رویان درباره کیت تشخیصی مقاومت دارویی اظهار کرد: این کیت تشخیصی بهترین نوع دارو برای مبتلایان به سرطان‌های مختلف را مشخص می‌کند. محققان و دانشجویان ارشد و دکتری دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دانشگاه علم و فرهنگ حدود ۵-۶ سال بر روی این پروژه کار کرده اند.

مسئول کارگروه سرطان پژوهشگاه رویان افزود: پس از عمل جراحی توده‌ها و بهبود زخم‌های جراحی، بیمار پس از مدتی با مراجعه به آنکولوژیست ها باید داروهای شیمی درمانی دریافت کند اما لزوماً بدن افراد به داروهای شیمی درمانی تجویز شده توسط پزشک پاسخ مطلوب نمی‌دهد.

وی افزود: در نتیجه تیم تخصصی آنکولوژیست ها مجبور هستند ترکیب دارویی را تغییر دهند تا به بهترین ترکیب برسند تا بدن بیمار به یکی از داروها پاسخ دهد.

ابراهیمی بیان کرد: در پی سلسله تحقیقاتی که در پژوهشگاه رویان انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که زمانی که بیمار جراحی را انجام می‌دهد، می‌توان بافت توموری را از بدن بیمار دریافت و سلول‌های توموری را از آن خارج کرد و در واقع با این عمل، مدلی شبیه ناحیه توموری ایجاد می‌شود.

وی اضافه کرد: از طرفی دیگر با توجه به اینکه این کار برای توده‌های توموری توپر انجام شده، آزمایشگاه آنها را به صورت توده‌های شبه توموری در فاصله جراحی تا زمانی که بیمار باید به آنکولوژیست مراجعه کند، کشت می‌دهد و در نهایت آرایه‌ای از داروهای موجود در کشور، بر این شبه توموری اثر داده می‌شود و بهترین ترکیب دارویی که این شبه توموری پاسخگو بوده، معرفی و در اختیار آنکولوژیست ها قرار داده می‌شود.

مسئول کارگروه سرطان پژوهشگاه رویان با بیان اینکه تیم تحقیقاتی از نوعی کیت برای سرطان‌های پوست ملانوما، معده و پستان استفاده کرده اند، تصریح کرد: این نوع تشخیص در شرایط علمی، تشخیص مبتنی بر فرد گفته می‌شود و دارویی که تجویز می‌شود، داروی مبتنی بر بیماری فرد و نوع درمان، درمان مبتنی بر فرد خواهد بود؛ به عبارت دیگر آینده درمان بیماران در سایر کشورها این است که بیماران را براساس هویت خودشان درمان کنیم نه اینکه برای همه افراد یک نسخه بپیچیم چرا که بیماران به لحاظ ژنتیکی و رفتاری متفاوت هستند.

ابراهیمی افزود: به طور مثال فردی که سرطان پستان دارد، یک مجموعه دارویی را دریافت می‌کنند اما الزامی ندارد بدن همه بیماران به آن پاسخ دهد؛ در واقع پزشک ۴ -۵ سیکل درمان را انجام می‌دهد و خیلی دیر متوجه می‌شود که بدن بیمار به دارو پاسخ مثبت داده یا نه و ممکن است در همین بازه زمانی تومور رشد و گسترش پیدا می‌کند. در واقع در حالی که پزشک فکر می‌کند بدن بیمار به دارو پاسخ مثبت داده، اما چون بدن فرد دیرتر پاسخ درمان را می‌دهد پزشک اینطور فکر می‌کند که روند درمان به خوبی پیش می‌رود اما ممکن است اینگونه نباشد و زمان را از دست می‌دهیم.

وی بیان کرد: این کیت‌ها شرایطی را فراهم می‌کند که در کوتاه مدت بیمار بتواند جواب شبه واقعی را بگیرد. ضمن اینکه متوجه خواهیم شد بیمار به ترکیب دارویی که قرار است تجویز شود مقاوم است یا حساس.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: در یافته‌های محققان مشخص شد که مشابه این نوع کیت در ایران وجود نداشته و در خارج از کشور نیز کشورهای محدودی مثل یک مرکز در آمریکا، یک مجموعه در فرانسه و آلمان این کار و توسعه کیت‌ها را انجام می‌دهند و در مجموع محدود هستند چرا که این نوع کیت‌های مبتنی بر فرد نیازمند آزمایشگاه‌های تخصصی اند. قیمت این نوع کیت بعد از دریافت مجوزهای لازم مشخص می‌شود.

مسئول کارگروه سرطان پژوهشگاه رویان در پایان گفت: برای ورود کیت تشخیص مقاومت دارویی به بازار در حال اخذ مجوز از اداره تجهیزات پزشکی هستیم.