طرح‌های مهم تأمین و انتقال آب به تهران در پیچ و خم اعتبارات

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از شبکه خبری آب ایران، یکصد و پنجمین جلسه کمیته تخصصی کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی با موضوع بررسی عملکرد سازگاری با کم‌آبی شرکت آب منطقه‌ای استان تهران و با حضور نمایندگان وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مرتبط و مدعو به ریاست «مهدی جمالی‌نژاد» معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور به عنوان رئیس کمیته تخصصی، در شرکت مدیریت منابع آب ایران برگزار شد.

سازمان برنامه و بودجه تأمین مالی دو طرح انتقال آب به تهران را تسریع کند

محمد جوان‌بخت معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز با تأکید بر ضرورت اجرای دو طرح انتقال آب به تهران، این اقدام را گامی در راستای تأمین آب از محل آب‌های سطحی دانست که می‌تواند میزان برداشت آب از منابع آب زیرزمینی استان را تسکین دهد.

وی افزود: یکی از این طرح‌ها، انتقال آب از سد طالقان است که البته بخشی از آب این سد امکان انتقال به تهران را ندارد. از میان ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب سد طالقان که به تهران و البرز منتقل می‌شود، ۷۵ میلیون مترمکعب آن به تهران می‌رسد و بقیه آب شرب تهران از سد لار، ماملو، لتیان و سد امیرکبیر تأمین می‌شود.

جوان‌بخت با بیان اینکه حتی اگر چاه‌هایی برای تهیه آب حفاری شود، آب مورد نیاز تهران را تأمین نمی‌کند، خاطرنشان کرد: با این وجود، روند و سوگیری طرح‌ها در تهران به سوی ارتقا مصرف است. به طور مثال به احداث مجتمع‌هایی مجوز داده می‌شود که به یکباره، ۱۰ هزار واحد مسکونی به استان تهران اضافه می‌کند.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا بیان داشت: سالانه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب شرب در تهران توزیع می‌شود. طبیعتاً در دسترس‌ترین منبع تأمین آب، چاه‌های آب زیرزمینی است.

وی تأکید کرد: با توجه به نگرانی اعضای کارگروه ملی سازگاری با کم آبی نسبت به وضعیت آبخوان‌های تهران، به نظر می‌رسد یکی از راه‌های جبران این نگرانی، اتمام دو پروژه سامانه انتقال نشتی آب از سد لار و انتقال آب سد طالقان به تهران در دسترس است که می‌تواند ۱۰ مترمکعب در ثانیه به حجم آب تهران اضافه کند اما این دو طرح نیز در پیچ و خم تأمین اعتبارات قرار دارد.

جوان‌بخت بیان داشت: لازم است این دو پروژه به سرعت تأمین اعتبار و بهره‌برداری شود تا منابع آب سطحی تهران افزایش یافته و مصرف آب‌های زیرزمینی بهبود پیدا کند؛ لذا درخواست از سازمان برنامه و بودجه این است که نسبت به تأمین مالی این دو پروژه انتقال آب به تهران تسریع صورت گیرد.

ضرورت تلاش آب منطقه‌ای و آبفا برای بهره‌برداری از پروژه‌های مهم تأمین و انتقال آب به تهران

میرمحمد غراوی معاون هماهنگی امور استانداری تهران در این جلسه با ارائه گزارشی از وضعیت تأمین منابع آبی استان اظهار داشت: جمعیت استان تهران با توجه به سیل مهاجرت از نقاط دیگر کشور به این استان، این نگرانی را ایجاد می‌کند که ممکن است در دوران اوج مصرف آب و انرژی مشکلاتی بروز کند.

وی افزود: مقایسه میزان بارش‌های استان تهران در سال جدید و مقایسه آن با بلندمدت و سال گذشته نشان می‌دهد که وضعیت بارندگی تهران کاهشی است و از نظر استفاده از آب‌های سطحی در وضعیت ویژه‌ای قرار داریم.

غراوی خاطرنشان کرد: به منظور تأمین آب شرب شهر تهران پیگیری‌های لازم جهت بهره‌برداری از پروژه‌های مهم و حیاتی تأمین و انتقال آب به تهران توسط شرکت‌های آب منطقه‌ای و آبفا صورت پذیرد.

معاون هماهنگی امور استانداری تهران با اشاره به این طرح‌ها و با بیان اینکه در حال حاضر برای مدیریت مصرف در تهران تنها می‌توان به ایجاد محدودیت در مصرف تأکید کرد، گفت: ۶۰۰ حلقه چاه در تهران و یک هزار حلقه چاه دیگر نیز در شهرهای اقماری وارد مدار خواهد شد، اما این اقدام قطعاً استفاده از ظرفیت سفره‌های آب زیرزمینی را افزایش می‌دهد که حق نسل‌های آینده است.

غراوی خاطرنشان کرد: در برخی نقاط تهران، افت سفره‌های آب زیرزمینی به ۲۸۰ تا ۳۰۰ متر رسیده است.

معاون هماهنگی امور استانداری تهران با اشاره به اجرای برخی اقدامات در زمینه ایجاد محدودیت مصرف آب در تهران اظهار داشت: فرهنگ‌سازی در زمینه چگونگی مصرف، کاهش مصرف سرانه، کنترل پرت در شبکه توزیع آب شهری از جمله اقداماتی بوده که به مرحله اجرا درآمده است.

وی با اشاره به همراهی مدیران بخش صنعت و کشاورزی با طرح‌های مدیریت مصرف آب گفت: کل مصرف آب کشاورزی ۴۸ درصد است که با سیستم‌های نوین آبیاری و مکانیزاسیون ترویج شده در حوزه کشاورزی، راندمان شبکه افزایش و مصرف آب بسیار کاهش یافته است که این اقدام جهاد کشاورزی بسیار قابل تقدیر است.

غراوی با اشاره به اینکه بالاترین مصرف سرانه تهران در شرب است، بیان داشت: سرانه مصرف شرب در تهران ۲۲۰ لیتر است در حالی که میزان استاندارد این مصرف، ۱۴۰ لیتر باید باشد که یکی از مخاطرات در این زمینه، افزایش مصرف‌کنندگان به موازات افزایش جمعیت مهاجر است.

مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران: نمودار بارشی تهران برای چهارمین سال کاهشی است

بهزاد پارسا مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان تهران در این جلسه میزان بارندگی نرمال استان تهران را ۲۸۰ میلیمتر در سال عنوان کرد و گفت: اکنون میزان بارش در تهران ۲۹ درصد نسبت به بلندمدت و ۶ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و این چهارمین سالی است که نمودار بارشی تهران روند کاهشی دارد.

وی با اشاره به وضعیت دو سامانه شرق و غرب تأمین آب تهران بیان داشت: در سامانه شرق ۳۸ میلیون متر مکعب نسبت به سال گذشته با کمبود ذخیره مخزن مواجه هستیم. در سامانه غرب نیز این میزان هفت میلیون متر مکعب است. در میان سدهای تهران، فقط سد طالقان هفت درصد رشد حجم مخزن داشته و مابقی سدها همچنان با کمبود مواجه است.

پارسا مجموع مصارف آب کل استان تهران را چهار میلیارد مترمکعب اعلام کرد و گفت: ۴۸ درصد این میزان در حوزه کشاورزی، ۴۲ درصد شرب و بهداشت و ۴ درصد در صنعت و خدمات استفاده می‌شود.

وی با اشاره به آمار چاه‌های استان تهران نیز اظهار داشت: در استان تهران ۴۱ هزار و ۹۰۸ چاه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد که ۲۱۹۸ میلیون مترمکعب برداشت آب از آنها صورت می‌گیرد. دشت‌های تهران نیز عمدتاً در وضعیت ممنوعه و ممنوعه بحرانی است.

مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران، میزان مصوب صرفه‌جویی آب استان در اجرای برنامه‌های سازگاری با کم‌آبی را ۷۰۵ میلیون مترمکعب تا افق ۱۴۰۵ در حوزه‌های مختلف اعلام کرد.

ضرورت پایش و رصد آبخوان‌ها و حفاظت از منابع آبی توسط وزارت نیرو

کیومرث سبزی معاون فنی امور آب، کشاورزی و منابع طبیعی سازمان برنامه و بودجه کشور نیز اظهار داشت: بحث اظهارات دستگاه‌ها نباید مبنای صرفه‌جویی قلمداد شود. هیدروگراف دشت‌ها باید تا ۱۴۰۵ به ثبیت می‌رسید اما اکنون نشان می‌دهد که روند افت دشت‌ها ادامه دارد.

وی افزود: اکنون تعداد چاه‌های غیرمجاز سه برابر چاه‌های مجاز است که اگر برای آنها برنامه جدی نداشته باشیم، وضعیت منابع آبی تهران اسفبار خواهد بود. این مسئله ضرورت پایش و رصد آبخوان‌ها و حفاظت از منابع آبی توسط وزارت نیرو را تشدید می‌کند.