مشکلات تولید از بخشنامه‌های خلق‌الساعه تا بدعهدی‌ها

به گزارش خبرنگار مهر، این هفته انجمن تازه تأسیس تولیدکنندگان ماشین آلات صنعت دام و طیور نخستین نشست خبری خود را برگزار کرد. رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین آلات صنعت دام و طیور با گلایه از بخشنامه‌های خلق الساعه عنوان کرد که یکی از معضلات صنف تولیدکنندگان تجهیزات سخت افزاری تغییر یک شبه قوانین و بخشنامه‌ها است. این چالش سبب شده تا بخشی از محصولات اجازه ترخیص از گمرکات را پیدا نکند و تأخیر در ترخیص ممکن است بخشی از کالاها را فاسد یا متروکه کند. اسکندر اسکندری تاکید کرد، حل این معضل بخش زیادی از مشکلات تولید را حل و فصل می‌کند.

استاندارد نبودن بخش اعظمی از تجهیزات دامی

نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین آلات صنعت دام و طیور در ادامه به فاقد استاندارد بودن ۹۰ درصد تجهیزات موجود در صنعت دام و طیور اشاره کرد و گفت که انجمن تشکیل شد تا به این موضوع رسیدگی شود و اجازه داده نشود هر تجهیزاتی با هر استانداردی وارد کشور یا از تولیدات داخل وارد بازار شود.

گفتنی است ۹۹ درصد تجهیزات طیور و ۷۰ درصد ماشین آلات دام در داخل تولید و تأمین می‌شوند.

چرا تسهیلات مکانیزاسیون جذب نمی‌شود؟

سامانه ۱۲۴ معضل دیگر این صنف و صنعت بوده که موجب نارضایتی فعالان بخش دامداری شده است.

هر سال وزارت جهاد کشاورزی بودجه‌ای را برای نوسازی مکانیزاسیون دامداری‌ها تخصیص می‌دهد. در معاونت مکانیزاسیون این بودجه بین بخش‌های مختلف زراعت، باغات، شیلات، دام و طیور تقسیم بندی می‌شود. به گفته فعالان این حوزه هر سال برخی چالش‌ها سبب می‌شود تا بخش کمی از این تسهیلات جذب شود.

نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان ماشین آلات صنعت دام و طیور اظهار کرد که امسال حدود ۳ هزار میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای این بخش تخصیص داده شده است اما به دلیل مشکلات زیرساختی سامانه ۱۲۴ بخش زیادی از آن بدون اینکه هزینه نوسازی ماشین آلات دامپروری و طیور شود بدون استفاده باقی می‌ماند همان طور که سال گذشته هم بخش زیادی از این تسهیلات به همین دلیل، جذب نشد. امین تقی وند افزود که یکی از مراحلی که افراد متقاضی برای دریافت این تسهیلات باید انجام دهند ثبت محصول (چه تولید داخل باشد و چه وارداتی) در سامانه ۱۲۴ سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان از زیرمجموعه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت است. زیرساخت‌های این سامانه دارای مشکلاتی است که زمان را از متقاضیان می‌گیرد بدون اینکه کاری از پیش ببرند. از این رو بخش زیادی از تسهیلات تخصیص داده شده جذب نمی‌شود و تولیدکنندگان نمی‌توانند از این فرصت در فعالیت تولیدی خود بهره مند شوند. علاوه بر اینکه برخی قیمت‌ها مربوط به سال‌های قبل بوده و همین نرخ‌ها هم مبنای قیمت گذاری ماشین آلات تولیدی و وارداتی فعلی قرار می‌گیرد. به عنوان مثال در حالی که نرخ فعلی فیدر میکسر (دستگاهی که خوراک را با هدف تغذیه بهتر دام با یکدیگر مخلوط می‌کند) حدود ۳ میلیارد تومان است قیمت آن در این سامانه مربوط به گذشته بوده و حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان درج شده است. از این رو هنگام ثبت ماشین آلات و قیمت آنها معمولاً نرخ‌ها بالاتر از قیمت واقعی درج می‌شود تا تأخیر در این به روز رسانی تا حدودی جبران شود.

به گفته این فعال بخش کشاورزی، ماشین آلات صنعت دام و طیور به سه دلیل ضرورتی به ثبت در سامانه ۱۲۴ ندارند. نخست اینکه این تجهیزات در کشور مشمول قیمت گذاری نمی‌شوند. دوم، فعالان این حوزه یارانه‌ای دریافت نمی‌کنند و نکته سوم اینکه تولیدکنندگان زیادی در کشور در این بخش فعالیت دارند که بازار را رقابتی کرده و اجازه انحصار برای بازی قیمتی نمی‌دهد.

دی ماه سال ۱۴۰۰ بود که به موجب قانون انتزاع تمام مراحل مربوط به تنظیم بازار محصولات کشاورزی از صفر تا صد به وزارت جهاد کشاورزی واگذار شد و محصولات غیر کشاورزی در وزارت صنعت، معدن و تجارت باقی ماند؛ اما تولیدکنندگان گلایه‌مندند با وجود این واگذاری همچنان بخشی از امور باید از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری شود و این امر سبب شده تا تولیدکنندگان محصولات سخت افزاری کشاورزی بخشی از موضوع را از طریق وزارت جهاد کشاورزی و بخشی دیگر را از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری کنند مانند ثبت محصولات و نرخ آن در سامانه ۱۲۴ که مربوط به سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان است.

توانمند کردن روستاها

یکی از کانون‌های تولید کشور بخش روستایی و عشایری است که جمعیت ۲۵ درصدی کشور را تشکیل می‌دهند. ۷۰ درصد امنیت غذایی کشور از سوی روستاییان تأمین می‌شود. معاون توسعه روستایی و مناطق محروم و عشایر ریاست جمهوری با اعلام اینکه ۱۲ تا ۱۸ مهر نمایشگاه روستاآباد در مصلای تهران برگزار می‌شود، گفت، سعی شده این نمایشگاه با قدرت شروع شود از این رو نمایشگاه امسال با ۱۰۰۰ غرفه فعال از ۳۰ استان برگزار می‌شود. ۳۵ غرفه ویژه عشایر بوده که در قالب برپایی سیاه چادر خواهد بود زیرا بخشی از تأمین بازار گوشت قرمز کشور برعهده جامعه عشایری است.

سید امیرحسین مدنی همچنین به میزان سرمایه گذاری دولت در روستاهای کشور اشاره کرد و گفت، در راستای رونق و رشد روستاها دولت بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری کرده که نتیجه آن ایجاد ۶۷۰ هزار شغل بوده است.

ادامه داستان هزار و یک شب گندم

بر اساس حرف‌های ضد و نقیضی که مسؤولان درباره پرداخت مطالبات معوق گندم کاران (۴۵ هزار میلیارد تومان) عنوان کرده‌اند در نیمه مهر یا پایان آن قرار است دولت با گندم کاران پول محصولات را تسویه کند.

غافلگیری دولت در میزان تولید گندم در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ سبب شد تا در تأمین منابع مالی آن دچار چالش شود. بر اساس آمار تولید سال گذشته، پیش بینی شده بود که امسال حدود ۸.۵ میلیون تن گندم برداشت شود که خرید تضمینی این محصول از ۱۰ میلیون تن گذشته است.

آمار خرید تضمینی گندم در یک دهه (۱۴۰۲-۱۳۹۲) نشان می‌دهد؛ به ترتیب ۶ میلیون و ۷۱۶ هزار تن (۹۳-۹۲)، ۸ میلیون و ۸۲ هزار تن (۹۳-۹۴)، ۱۱ میلیون و ۵۳۱ هزار تن (۹۵-۹۴)، ۸ میلیون و ۸۷۱ هزار تن (۹۶-۹۵)، ۹ میلیون و ۴۶۵ هزار تن (۹۶-۹۷)، ۷ میلیون و ۷۱۶ هزار تن (۹۸-۹۷)، ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تن (۹۸-۹۹)، ۴ میلیون و ۶۵۰ هزار تن (۱۴۰۰)، ۷ میلیون و ۴۵۰ هزار تن (۱۴۰۱) و حدود ۱۰ میلیون و ۳۵۰ هزار تن (۱۴۰۲) بوده است.

چرا نان سنگک سفید شد؟

پروتئین پایین منجر به خشکی نان می‌شود. اگر در سال‌ها قبل نان سنگک رنگ تیره داشت به علت سبوس بیشتر نبوده بلکه این رنگ تیره به نوع گندم بر می‌گردد. نوع گندم‌های ایران به دلیل پروتئین پایین زرد و سفید است؛ از این رو آرد استحصال شده هم سفید است. اما گندم‌های خارجی بر اساس نوع گندم به قرمزی می‌زند و آرد استحصال شده از آن تیره است.

یک پژوهشگر حوزه غلات گفت که ایران دارای ۲۵۰۰ رقم گندم بود اما با مدیریت نادرست ۴۰۰ تا ۵۰۰ رقم آن از بین رفته است. در کشوری مانند آلمان نوع بذر اصلاح شده استفاده می‌شود که هر ۳ سال تغییر می‌کند در حالی که در ایران یک بذر بیش از یک دهه کاشته می‌شود و تفاوتی نمی‌کند در دوره کم بارشی است یا پربارشی، محصول دچار آفت زدگی شده یا خیر.

وی یادآور شد، اینکه عنوان می‌شود کیفیت پایین نان به دلیل آرد بدون سبوس است آدرس غلط دادن است زیرا تمام انواع آرد دارای درصدی سبوس هستند؛ به عنوان مثال آرد نان‌های لواش ۱۹ درصد سبوس دارند.

قیمت‌ها در بازار کالای اساسی

رصد میدانی بازار کالاهای اساسی نشان می‌دهد قیمت شکر متنوع است؛ به طوری که هر کیلو شکر به شکل فله‌ای ۲۸ هزار تومان بوده و شکر بسته بندی شده هر کیلو بین ۳۴ تا ۴۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

خنک شدن هوا سبب شده تا نرخ برخی محصولات از جمله تخم مرغ نسبت به شهریور نیز روند افزایشی داشته باشد. در تابستان هر شانه تخم مرغ ۳۰ عددی بدون بسته بندی فروشگاهی بین ۷۵ تا ۸۵ هزار تومان به فروش می‌رسید این عدد در هفته ابتدای مهر به ۱۰۵ تا ۱۲۰ هزار تومان رسیده است.

قیمت مرغ در ۳ هفته اخیر تغییری نداشته و هر کیلو گوشت مرغ گرم ۷۸ هزار تومان خرید و فروش می‌شود این در حالی است که نرخ مصوب آن ۷۳ هزار تومان تعیین شده است.

قیمت‌ها در بازار گوشت قرمز هم متنوع بوده و هر کیلو گوشت قرمز تنظیم بازار که عموماً وارداتی است ۳۱۶ هزار تومان و نرخ گوشت دام داخل حدود ۵۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

تن ماهی و رب گوجه فرنگی در بین محصولات کنسروی دارای قیمت دولتی بوده و در حال حاضر با وجود افزایش نرخ رب گوجه فرنگی، همچنان کالاها با قیمت سال گذشته در بازار موجود است. فروشندگان این محصولات را با تخفیف بین ۳۹ تا ۴۲ هزار تومان به فروش می‌رسانند.

بر اساس آمار مرکز آمار ایران، گوشت گاو یا گوساله با ٧. ٧ درصد، ماهی قزل آلا با ٦.٠ درصد و گوشت گوسفند با ٥.٠ درصد بیشترین افزایش قیمت و مرغ ماشینی با ٥.٨- درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. همچنین تخم مرغ با ۱۰.۰ درصد، شیر خشک با ٦.٠ درصد و کره پاستوریزه با ٣.٨ درصد بیشترین افزایش قیمت در شهریور نسبت به ماه قبل داشته و بیشترین کاهش قیمت نیز مربوط به روغن نباتی جامد با ١.٨- درصد و روغن مایع با ٠.٦- درصد بوده است.