پاسخ قانع کننده‌ای به پرسش‌های اقتصادی داده نشد/ برنامه اقتصادی نامزدها نامشخص بود

آلبرت بغزیان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به امکان تحقق رشد اقتصادی هشت درصدی که در برنامه هفتم توسعه هدف‌گذاری شده است، گفت: بی شک رسیدن به رشد ۸ درصدی امر محالی نیست و قابل وصول است. کشوری که چندین دوره رکود اقتصادی و رشد منفی را تجربه کرده یعنی شرایط به نحوی بوده که نتوانسته تولید قبل را انجام دهد. به عبارتی می‌تواند آن تولید را انجام دهد، اما شرایط و بسترهای آن وجود نداشته است. بنابراین بازگشت به رشد اقتصادی و رسیدن به رشد ۸ درصدی مسئله نامعقولی نیست.

باید گفته شود برنامه‌ برای رشد ۸ درصدی چیست؟

وی ادامه داد: با این حال مسئله‌ای که باید به آن توجه کرد این است که دو نامزد انتخابات چه برنامه‌ای برای رسیدن به این رشد ۸ درصدی در نظر دارند. برای مثال در بخش نفتی بی شک می‌توان به این رشد و حتی بالاتر دست یافت و حتی اگر تحریم‌ها نیز برقرار باشد، می‌توان با برنامه ریزی مناسب رشد را در بخش نفتی مشاهده کرد.

باید به توان تولید داخل اتکا کرد

این کارشناس اقتصادی گفت: در بخش صنعت و کشاورزی باید بر تلاش داخلی و توان بازار داخلی کشور اتکا کرد. یعنی بازار داخلی تا چه میزان توان خرید تولیدات دارد. به عبارتی توان و قدرت خرید بازار پایین است در حالی که به نظر می‌رسد، بخش صنعت و کشاورزی توان و قدرت تولید بیشتری در قیاس با قدرت خرید بازار دارد.

بغزیان ادامه داد:‌ شاید بتوان در بخش صنعت و کشاورزی و در شرایط فعلی، رشد را حفظ کرد اما برای مثال در بخش مسکن نمی‌توان؛ چراکه درآمدها نمی‌تواند اقساط مربوط به مسکن را باز پرداخت کند، بنابراین در شرایط فعلی نمی‌توان شاهد رشد در بخش مسکن باشیم. در صورتی که قیمت مسکن کاهشی شود و با ساخت و سازهای دولتی و کاهش اجاره بها مسکن بتوانیم تورم در این بخش را مهار کرده و بعد به سراغ خانه دار کردن اقشار مختلف جامعه برویم، شاید بتوان شاهد رشد در بخش مسکن باشیم.

نامزدها پاسخ روشن به سوالات ندادند

وی در رابطه با پاسخ دو نامزد ریاست جمهوری به سوالات اقتصادی گفت: در مناظره‌ای که شب گذشته رخ داد انتظار می‌رفت، که دو نامزد در رابطه با سوال مسکن، به موضوع خانه‌های احتکار شده و بدون ساکن اشاره و در رابطه با اقدامات مورد نظر برای ورود این بخش از خانه‌ها و املاک به بازار مسکن برای کاهش قیمت و افزایش عرضه مسکن در بازار اشاره کنند که نه پاسخ کارشناسی به سوالات دادند و نه به موضوع مورد نظر اشاره‌ای شد.

این کارشناس اقتصادی افزود: دو نامزد انتخاباتی در رابطه با اقدامات خود در خصوص رسیدن به رشد اقتصادی، گفته قابل توجهی را نقل نکردند. برای مثال یک کاندیدا به رونق بروس برای رشد اقتصادی اشاره کرد و دیگری به افزایش تجارت خارجی و توسعه صادرات و ارز آوری اشاره داشت که این مباحث دیدگاه‌های کلی است و پاسخ‌های هر دو طرف برای مسائل اقتصادی قانع کننده نبود.

برنامه‌ها باید را با توجه به شرایط نوشت

بغزیان خاطر نشان کرد: با این حال باید اشاره داشت در شرایط فعلی داشتن برنامه خیلی اولویت ندارد، چراکه برنامه را باید با توجه به شرایط موجود و وضعیت فعلی نوشت و هر برنامه اقتصادی با توجه به شرایط زمانه و وضعیت موجود متفاوت است.

وی اظهار داشت: در حال حاضر موضوع بر سر رویکرد طرفین است که حتی در این زمینه هم نتوانستند پاسخ قانع کننده‌ای داشته باشند. برای مثال در بحث واردات خودرو هیچ کدام از طرفین پاسخ قانع کننده و روشنی به سوال مجری برنامه ندادند. مثلا به صورت روشن پاسخ داده نشد که با واردات خودرو موافق هستند یا خیر، اگر هستند با واردات در چه مقیاسی موافق هستند. مثلا عنوان نشد که از طریق دعوت خودرو ساز خارجی و تولید خودرو به صورت بازار مشترک موافق هستند. به عبارتی یک پاسخ مشخص و روشن به پرشس‌ها در زمینه خودرو داده نشد.

این کارشناس اقتصادی در رابطه با موضوع بازار ارز و برنامه نامزدها درباره آن افزود: در این مناظره گفته نشد که اگر با ارز تک نرخی موافق هستند، با چه نرخی موافق هستند. در این رابطه باید دیدگاه خود را بگویند، مثلا بگویند ما قصد داریم با جهان تعامل داشته باشیم ولی نمی‌توان گفت که برنامه چگونه است؛ چراکه اول باید به تعامل با جهان رسید، به گفت‌وگو پرداخت و در زمان گفت‌وگو و تعامل است که می‌توان، توافق‌هایی را عنوان کرد و گفت حال چه برنامه‌ای مورد نظر است.

بغزیان افزود: یا در طرف دیگر در زمینه برجام و توافق برای رفع تحریم‌ها گفته می‌شود که باید اول آمریکا بیایید. در این شرایط و با این رویکرد نمی‌شود ما بنشینیم تا آنها بیایید. برای مذاکره باید هر دوطرف اقدام کنند.

وی در پایان تاکید کرد: برای رسیدن به رشد ۸ درصدی مورد اشاره در برنامه هفتم توسعه باید گفت که اقداماتی که می‌تواند برنامه‌ها را موفق کند، تلاش در جهت رفع تحریم‌ها بر اساس یک بازی برد-برد است، باید بر روی ناترازی بانک‌ها و تسهیلاتی که به سمت تولید حرکت نمی‌کند تمرکز شود، بازار ارز مدیریت شود، کسری بودجه دولت رفع شود و حتی اگر هم دولت به بانک مرکزی متوسل شد، باید منابع آن به سمت تولید و توسعه طرح‌های زیرساختی و تولیدی حرکت کند.

انتهای پیام