چرا افزایش نرخ ارز پایدار نبود؟/ رشد ۵۰۰درصدی سپرده گذاری بلندمدت

میثم مهرپور، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با مهر، پیرامون افزایش نرخ ارز در چند روز اخیر بیان کرد: بالا رفتن قیمت‌های فعلی، ریشه در واقعیت‌های اقتصادی کشور نداشته و عمدتاً به اتفاقات اخیر منطقه‌ای مربوط می‌شود.

وی افزود: به عبارتی می‌توان گفت این مسئله بیشتر حالت روانی و هیجانی دارد به‌هرحال به دلیل پررنگ بودن بحث فضای روانی در اقتصاد ایران، بروز چنین اتفاقاتی تأثیرگذار است؛ اما با مدیریت‌کردن فضای ایجاد شده، تأثیر این اتفاقات بر قیمت‌ها به‌خصوص نرخ ارز مقطعی و گذرا خواهد بود.

مهرپور خاطرنشان کرد: در اغلب نوسانات ارزی کشور، مسائل روانی، انتظارات تورمی و فضاسازی رسانه‌ای نقش جدی ایفا می‌کند و این اتفاق جدیدی نیست؛ البته در برخی از مواقع افزایش نرخ ارز ریشه در واقعیت‌های اقتصادی کشور دارد که حتی در آن شرایط هم این فضای روانی به التهابات دامن می‌زند؛ اما افزایش نرخ در روزهای گذشته ریشه در واقعیت‌های اقتصادی ندارد.

وی عنوان کرد: شاید اگر در سال‌های گذشته فضای روانی و رسانه‌ای بر نوسانات ارزی کشور تأثیر نگذاشته بود در نرخ ارز جهش کمتری اتفاق می‌افتاد؛ اما ماجرای افزایش نرخ ارز در روزهای گذشته از این جنس نیست و صرفاً افزایش رخ‌داده روانی و گذراست.

مهرپور ادامه داد: همان‌طور که دیدیم در روزهای گذشته شاخص بورس منفی و در کنار آن قیمت ارز و طلا افزایش پیدا کرد که هر دو به دلیل اتفاقات رخ‌داده و بار روانی این اتفاقات بود. البته به دلیل اینکه این افزایش قیمت‌ها از مسائل واقعی کشور نشئت نگرفته بود در حال حاضر فضای ملتهب به وجود آمده تا حدودی اصلاح شده است.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه وضعیت عمومی تورم و نقدینگی برای نرخ ارز حائز اهمیت است، تصریح کرد: به‌طورکلی شرایط عمومی تورم و نقدینگی کشور نسبت به گذشته روند مثبتی دارد؛ چراکه میزان شتاب و رشد آنها کاهش داشته، صادرات کالا و خدمات افزایش‌یافته و طبق آخرین آمار بانک مرکزی میزان صادرات از واردات کالا بیشتر شده است.

رشد ۵۰۰ درصدی در سپرده‌گذاری بلندمدت بانک‌ها

مهرپور با اشاره به اینکه در فضای کلی کشور محبوبیت سفته‌بازی نسبت به سال‌های گذشته کاهش‌یافته است، گفت: بر اساس اعلام بانک مرکزی سپرده‌های بلندمدت سه‌ساله در دوماهه گذشته رشدی ۵۰۰ درصدی پیدا کرده‌اند.

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: افزایش سپرده‌های بلندمدت و کاهش سپرده‌های کوتاه‌مدت نشان‌دهنده این است که انگیزه‌های سفته‌بازی در بازار و اقتصاد کمتر شده و صاحبان منابع ریالی به سمت سپرده‌گذاری بلندمدت در نظام بانکی حرکت می‌کنند.

وی در رابطه‌با کاهش سرمایه‌گذاری در کالاهای بادوام بیان کرد: آمارها نشان می‌دهند انگیزه‌های سفته‌بازانه به‌عنوان یکی از دلایل افزایش نرخ ارز کشور، در اقتصاد کاهش پیدا کرده است به عبارتی این ویژگی سفته‌بازانه که افراد به امید گران‌تر شدن قیمت کالاها، آن را خریداری می‌کنند، نسبت به قبل کمتر شده است.

افزایش نرخ ارز در مقطع فعلی پایدار نیست

مهرپور عنوان کرد: متأسفانه برخی با ایجاد فضاسازی رسانه‌ای و انتشار افزایش نرخ ارز در کانال‌های تلگرامی جوی را در کشور به وجود میاورند که به دنبال آن مسئله‌ای که باید صرفاً در مدت کوتاهی بر اقتصاد کشور تأثیر گذاشته و حل شود را طولانی‌تر می‌کند نیاز است تا این موضوع مدیریت شود.

وی ادامه داد: در مجموع بر اساس شرایط کلی اقتصادی کشور یعنی میزان نرخ تورم، رشد نقدینگی، سرمایه‌گذاری در کالاهای بادوام، افزایش میزان سپرده‌های بلندمدت و آزادسازی منابع ارزی در کره جنوبی و لوکزامبورگ و غیره نشان می‌دهد که افزایش نرخ ارز فعلی پایدار نیست.

این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: اتفاقات اخیر در نوسانات بازار با ارقام و آماری که از اقتصاد گفته می‌شود همخوانی ندارد؛ بنابراین قطعاً این افزایش قیمت‌ها غیرواقعی بوده و فروکش می‌کند. البته با استمرار مدیریت دولت و بانک مرکزی در خصوص نرخ ارز، حداقل تا پایان سال ثبات نسبی در اقتصاد کشور حاکم است و این مسئله برای فعالان اقتصادی از نظر پیش‌بینی‌پذیری نرخ‌ها حائز اهمیت است.