آسیب‌شناسی مناظره اخیر انتخابات؛ کلی‌گویی نکنیم

به گزارش خبرنگار مهر، سید طه حسین مدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند در گفت وگو با خبرنگار مهر با اشاره به عملکرد نامزدها در اولین برنامه مناظره گفت: تعامل یکی از اساسی‌ترین مفاهیمی است که در سیر تحول رسانه‌ها مطرح می‌شود؛ یعنی در روند تغییر رسانه‌ها بر پایه فناوری، آن رسانه‌هایی که در سال‌های اخیر از حالت یک‌طرفه (broadcast) به سمت تعامل (interactive) با مخاطب رفته‌اند بهتر توانسته‌اند در میان افکار عمومی جا افتاده و اثرگذاری بیشتر داشته باشند و رسانه‌هایی که از تعامل غفلت کرده‌اند مخاطبان خود را از دست داده‌اند.

وی ادامه داد: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگ‌ترین ساختار رسانه‌ای کشور بخش زیادی از مخاطبان را به خود اختصاص داده است. رسانه ملی اگرچه در طول سال‌های اخیر با درک از اهمیت تعامل به این سمت رفته و در در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم میزگردهای تخصصی را تدارک دید اما عملکرد تعاملی آن در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری بدون اشکال نیست.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: پیش از بحث در مورد ایراد عملکرد صدا و سیما در مناظرات، مخاطبان دارای رأی در انتخابات را می‌توان به ۳ دسته تقسیم کرد. دسته‌ای که نگاه سیاسی دارد و در هر شرایطی به نامزد نزدیک به تفکر خود رأی می‌دهد. دسته دوم که سیاسی نیست و با توجه به تجربه‌های انتخابات قبل در انتخابات پیش رو تصمیم‌گیری می‌کند و دسته سوم که در هر شرایطی در انتخابات شرکت نمی‌کند.

به گفته مدنی به دلیل نگاه غیرسیاسی دسته دوم مخاطبان، برنامه مناظره صدا و سیما برای این قشر از اهمیت زیادی برخوردار است تا بر اساس پاسخ نامزدها به پرسش‌های تخصصی، تصمیم نهایی خود را بگیرد اما در این میان عملکرد صدا و سیما در مناظرات با اشکالاتی چون پوشش ندادن کل سلیقه‌ها مواجه است. این معضل باعث از دست رفتن مخاطب خواهد شد.

وی ادامه داد: اشکال دیگری که به برنامه‌های مناظرات وارد می‌شود عدم پرداختن به واقعیت‌های جامعه است؛ اینکه نامزدها در مناظره به موارد کلی و بدیهی چون تورم، نقدینگی، بانک و این دست موضوعات بپردازند نوعی آدرس غلط دادن است و با توجه به درک بالای مخاطب در شرایط کنونی، برای واجدین شرایطی که در دسته دوم مخاطبان صدا و سیما می‌گنجند و تعداد آنان هم کم نیست جذاب نخواهد بود. یکی از دلایل این معضل همان موضوع عدم تعامل واقعی و نه هورمونی با مخاطبان و رفتن به سراغ کارشناسانی که بعضاً از واقعیات جامعه جدا افتاده‌اند، است.

مدنی اظهار داشت: ما مسائل بسیار مهمی در جامعه و اقتصاد کشور داریم که تا کنون نه در مناظرات و نه در برنامه‌های کارشناسی انتخابات، از نامزدها پرسیده نشده است. مثلاً وقتی بیش از ۴۰ درصد کل تراکنش‌های مالی کشور به مسکن مربوط می‌شود چرا این موضوع مهم این چنین در برنامه‌های انتخاباتی کم رنگ است. یا وقتی ۴۰ درصد اقتصاد کشور با حمل و نقل به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط است چرا این مسأله جایی در پرسش از نامزدها ندارد؟ یا چرا در مورد موضوع بسیار مهم امنیت غذایی که تا کنون چالش‌های بزرگی در قبال آن داشته‌ایم، سخنی نیست؟

وی تصریح کرد: مردم در زندگی روزمره یا حتی در سفرهای تفریحی خود با این مسائل مواجه‌اند. مشکل مسکن، خوراک و حمل و نقل بخش زیادی از زندگی مردم ما را تحت‌تأثیر خود قرار داده است. شاید اگر فضای برنامه‌های انتخاباتی صدا و سیما تعاملی‌تر بود، مردم فرصت پرسش درباره این مسائل را پیدا می‌کردند و رسانه‌ها نیز پاسخ نامزدها را مستند کرده و بعدها از فرد منتخب مطالبه می‌کردند.

این کارشناس اقتصادی در پایان خاطر نشان کرد: امیدواریم در فرصت باقی مانده، صدا و سیما به تعامل بیشتر با مردم و پرسش‌های کارشناسی در مورد این موضوعات توجه کند.