روابط تجاری ایران و امارات عربی متحده در منطقه خاور میانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. امارات به‌عنوان بزرگ‌ترین مبدأ واردات کالا به ایران شناخته می‌شود و نقش حیاتی در تأمین نیازهای تجاری ایران دارد. پروژه‌های تجاری مشترک میان ۲ کشور از جمله در زمینه‌های ساختمانی، انرژی و خدمات مهندسی، به توسعه زیرساخت‌های ۲ کشور و گسترش همکاری‌های اقتصادی کمک کرده‌اند. این پروژه‌ها نه تنها موجب تقویت تجارت دوجانبه شده، بلکه به ایران کمک کرده‌اند به‌طور استراتژیک در بازارهای جهانی حضور فعال‌تری داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، روابط تجاری ایران و امارات متحده عربی یکی‌از مهم‌ترین بخش‌های تعاملات اقتصادی در منطقه خاورمیانه است. امارات با داشتن بازار آزاد و زیرساخت‌های پیشرفته، به‌عنوان بزرگ‌ترین مبدأ واردات کالا به ایران شناخته می‌شود. این تجارت شامل کالاهایی چون مواد غذایی، ماشین‌آلات صنعتی، قطعات یدکی و تجهیزات مصرفی است که نیازهای مختلف ایران را تأمین می‌کند. همچنین امارات به‌عنوان یک مرکز تجاری معتبر در منطقه، به ایران این امکان را داده است که روابط تجاری خود را با کشورهای دیگر گسترش دهد.
در کنار واردات کالا، پروژه‌های تجاری ایران در امارات نیز نقش مهمی در تقویت این روابط ایفاء کرده است. ایران در پروژه‌های عمرانی و صنعتی در امارات مشارکت داشته است که این همکاری‌ها موجب توسعه‌ی زیرساخت‌ها و تقویت ظرفیت‌های اقتصادی هر دو کشور شده است. به‌ویژه در زمینه‌های پروژه‌های ساختمانی، مهندسان ایرانی در کنار همتایان اماراتی خود، پروژه‌هایی را به انجام رسانده‌اند که تأثیرات مثبتی بر رشد اقتصادی و تجاری دو کشور گذاشته است.
امارات متحده عربی متقاضی دانش فنی ایران در تولید تجهیزات پزشکی و صنایع لبنی
«عبدالامیر ربیهاوی» مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت، امارات را جزء پنج شریک نخست تجاری ایران خواند و گفت: امارات شریک سوم تجاری در صادرات و شریک اول تجاری در واردات است؛ سال گذشته(۱۴۰۲) عدد مبادلات تجارت ایران و امارات حدود ۲۷ میلیارد دلار بود که نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود ۳ میلیارد دلار افزایش داشت. البته تاکید سازمان بر افزایش عدد تجارت است چراکه ظرفیت‌های دو کشور برای افزایش تجارت وجود دارد.
وی با اشاره به شرکت مقامات رسمی اماراتی در رویداد ایران اکسپو ۲۰۲۴ گفت: «استقبال اماراتی‌ها از صنایع پیشرفته‌ی ایرانی به‌خصوص صنایع های‌تک قابل‌توجه بود؛ و این کشور تمایل دارد دانش ایرانیان در حوزه تجهیزات پزشکی به امارات منتقل شود؛ همچنین «عباس علی‌آبادی» وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در دیدار با مقامات اماراتی در حاشیه‌ی این رویداد مهم تجاری، پیشنهاد سرمایه‌گذاری مشترک را داد که این پیشنهاد نیز با موافقت همراه شد.»
مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت، افزود: «احداث واحدهای تولیدی ایران در امارات در اولویت پیشنهادهای اماراتی‌ها به ایران قرار دارد؛ از این‌رو مقامات و تُجّار این کشور از تعدادی از برندهای پیشرفته‌ی ایران دیدن کردند و در نهایت مقرر شد تکنولوژی تولید انواع محصولات لبنی را به آن‌ها انتقال بدهیم.»
امارات، بزرگ‌ترین مبدأ واردات کالا به ایران
امارات متحده عربی در سال‌های اخیر به بزرگ‌ترین مبدأ واردات کالا به ایران تبدیل شده است. طی هشت ماهه‌ی امسال(۱۴۰۳)، امارات متحده عربی با اختصاص رقمی بالغ‌بر ۱۳.۶ میلیارد دلار و سهمی در حدود ۳۰.۱ درصد از کل ارزش واردات، در جایگاه نخست کشورهای طرف معامله واردات به ایران قرار گرفته است. همچنین، طی این مدت کشورهای چین با ۱۱.۵ میلیار دلار و سهم ۲۵.۵ درصدی، ترکیه با ۷.۸ میلیارد دلار و سهم ۱۷.۴ درصدی، آلمان با ۱.۵ میلیارد دلار و سهم ۳.۴ درصدی، روسیه با یک‌میلیون دلار و سهم ۲.۳ درصدی جزء کشورهای عمده‌ی طرف معامله‌ی واردات به کشور بوده‌اند.
این روند واردات کالا از امارات باعث شده که امارات به یکی از شرکای تجاری اصلی ایران تبدیل شود. در همین راستا، اماراتی‌ها به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، به نقطه‌ی اتصال تجارت ایران با دیگر کشورهای منطقه تبدیل شده‌اند. این روند افزایش واردات کالا از امارات در طول سال‌ها، نشان‌دهنده‌ی اهمیت استراتژیک امارات برای ایران است که از ظرفیت‌های تجاری این کشور به بهترین شکل استفاده می‌شود.
آمارها همچنین نشان می‌دهند که، ایران در بخش‌هایی مانند ساخت‌وساز، انرژی و فناوری‌های نوین از کالاهای وارداتی از امارات بهره‌برداری کرده است. این تبادلات تجاری موجب شده که پروژه‌های مختلف ساختمانی و عمرانی در ایران با استفاده از این کالاها به بهترین شکل انجام شوند. به‌طور خاص، مصالح ساختمانی مانند سیمان و فولاد از امارات وارد ایران می‌شود که در پروژه‌های بزرگ مانند سدسازی و احداث پل‌ها کاربرد دارند.
تحریم‌ها و استراتژی‌های دور زدن آن در تجارت ایران و امارات
تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، که به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی و مالی اثرگذار بوده‌اند، موجب شده‌اند که ایران به دنبال استراتژی‌هایی برای دور زدن این تحریم‌ها باشد. امارات به دلیل موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های مالی پیشرفته‌ی خود، به‌عنوان یک مسیر اصلی برای دور زدن تحریم‌ها شناخته می‌شود. بسیاری از تبادلات مالی و تجاری ایران از طریق امارات انجام می‌شود که این موضوع موجب تسهیل تجارت ایران با دیگر کشورها می‌شود.
در دوران تحریم، امارات به‌عنوان یک هاب تجاری برای ایران عمل کرده است. به‌طور مثال، بسیاری از شرکت‌های ایرانی از طریق دفاتر خود در امارات به تجارت با کشورهای دیگر پرداخته و تحریم‌ها را دور زده‌اند. این استراتژی به ایران این امکان را داده که همچنان به فعالیت‌های اقتصادی خود ادامه دهد و در سطح جهانی حضور داشته باشد. امارات نیز به‌عنوان یک کشور با روابط تجاری گسترده، از این وضعیت بهره‌برداری کرده است.
دولت امارات به دلیل روابط تجاری نزدیک با ایران، در تلاش بوده تا تحریم‌ها را به گونه‌ای مدیریت کند که تجارت میان دو کشور ادامه یابد. این امر باعث شده که شرکت‌های ایرانی بتوانند از امکانات مالی و تجاری امارات بهره‌برداری کنند. در این راستا، امارات به‌عنوان یک پل ارتباطی برای تبادلات مالی و تجاری میان ایران و کشورهای دیگر عمل می‌کند.
مناطق آزاد تجاری ایران و تعامل آن‌ها با امارات
مناطق آزاد تجاری ایران و امارات، به‌ویژه در بندر عباس و جبل‌علی، نقش کلیدی در روابط اقتصادی میان دو کشور دارند. این مناطق به دلیل برخورداری از مزایای مالیاتی و گمرکی، به‌عنوان مکان‌هایی مناسب برای تجارت کالا و خدمات شناخته می‌شوند. شرکت‌های ایرانی و اماراتی در این مناطق می‌توانند به‌راحتی پروژه‌های مشترک خود را انجام دهند و از شرایط مالیاتی و گمرکی بهره‌مند شوند.
منطقه آزاد تجاری جبل‌علی در امارات یکی از مهم‌ترین هاب‌های تجاری برای ایران است. این منطقه به‌عنوان مرکز انتقال کالا بین ایران و دیگر کشورهای منطقه عمل می‌کند. از طریق این منطقه، کالاهای ایرانی به بازارهای جهانی صادر می‌شود و در عین حال، ایران نیز به واردات کالا از امارات می‌پردازد. همکاری‌های این‌چنینی موجب تسهیل روابط تجاری و اقتصادی میان دو کشور شده است.
مناطق آزاد تجاری در ایران نیز به‌عنوان نقاطی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تعامل با امارات عمل می‌کنند. این مناطق با ارائه‌ی امکانات ویژه، بستری مناسب برای تجارت کالا، خدمات مهندسی و سرمایه‌گذاری فراهم کرده‌اند. این اقدامات به توسعه‌ی پروژه‌های مشترک میان ایران و امارات کمک کرده و موجب ایجاد فرصت‌های جدید در زمینه‌های مختلف اقتصادی شده است.
امکان صادرات گسترده هوش مصنوعی به امارات
صادرات گسترده‌ی هوش مصنوعی به امارات از پتانسیل بالایی برخوردار است، زیرا این کشور، در حال توسعه‌ی سریع زیرساخت‌های دیجیتال و هوشمند است. ایران با دارا بودن نیروی متخصص در زمینه‌ی هوش مصنوعی می‌تواند در این بازار وارد شود و به توسعه پروژه‌های مختلف، از جمله هوشمندسازی صنایع و بهبود خدمات عمومی کمک کند. همچنین، امارات به‌عنوان یک هاب تجاری و فناورانه در منطقه، نیازهای گسترده‌ای در حوزه‌های دیجیتال دارد که می‌تواند زمینه‌ساز همکاری‌های تجاری میان دو کشور باشد.
ایران به‌ویژه در زمینه‌های تحلیل داده، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در صنعت پزشکی و انرژی، می‌تواند به امارات کمک کند. با توجه به نیاز روزافزون امارات به تحول دیجیتال در صنایع مختلف، از جمله انرژی و حمل‌ونقل، فناوری‌های هوش مصنوعی ایرانی می‌توانند راه‌حل‌هایی نوین برای حل چالش‌های این کشور ارائه دهند. در این راستا، همکاری‌های دوجانبه می‌تواند به ارتقاء توانمندی‌های علمی و فنی دو کشور کمک کند.
همچنین، امارات با فراهم کردن بستر قانونی مناسب و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی، می‌تواند به‌عنوان یک شریک تجاری مهم برای ایران در زمینه‌ی هوش مصنوعی عمل کند. ایران با استفاده از تجربه‌های موفق خود در این حوزه و توسعه‌ی راه‌حل‌های بومی، می‌تواند نقشی مهم در تحولات دیجیتال امارات ایفاء کند. در نهایت، این همکاری‌ها نه‌تنها به نفع اقتصاد دو کشور خواهد بود، بلکه می‌تواند به توسعه‌ی پایدار منطقه نیز کمک کند.
نقش بندر جبل‌علی در تجارت ایران و تسهیل واردات کالا
بندر جبل‌علی در امارات یکی از مهم‌ترین و شلوغ‌ترین بنادر تجاری در جهان است و نقش کلیدی در تجارت ایران ایفاء می‌کند. این بندر به‌عنوان یک هاب تجاری برای ایران، جابه‌جایی کالاهای وارداتی و صادراتی را تسهیل می‌کند. بسیاری از کالاهای وارداتی ایران از طریق این بندر وارد کشور می‌شوند و از آنجا به سایر نقاط ایران منتقل می‌شوند. علاوه‌بر این، بندر جبل‌علی به‌عنوان یک مرکز لجستیکی، برای انجام تبادلات تجاری و صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای مختلف، استفاده می‌شود.
این بندر همچنین یکی از مقاصد اصلی صادرات کالاهای ایرانی به سایر کشورهاست. بندر جبل‌علی با زیرساخت‌های پیشرفته‌ی خود، توانسته ظرفیت‌های جابه‌جایی و انتقال کالا را افزایش دهد و به ایران کمک کند تا محصولات خود را به سرعت به بازارهای جهانی ارسال کند. بسیاری از کالاهایی که از ایران به کشورهای دیگر صادر می‌شوند، از این بندر عبور می‌کنند، که موجب تسهیل روابط تجاری میان ایران و دیگر کشورها، به‌ویژه کشورهای خاورمیانه و آسیای شرقی می‌شود.
این همکاری‌ها باعث شده که بندر جبل‌علی به یک نقطه‌ی استراتژیک برای ایران در تجارت بین‌المللی تبدیل شود. علاوه‌بر صادرات کالا، این بندر نقش حیاتی در تأمین مواد اولیه و کالاهای مصرفی موردنیاز ایران نیز دارد. از این‌رو، این بندر نه‌تنها به عنوان یک محل ترانزیت کالا، بلکه به عنوان یک ابزار کلیدی برای توسعه‌ی اقتصادی ایران و افزایش جریان‌های تجاری در این کشور عمل می‌کند.
تبادل مالی و تجاری میان ایران و امارات در شرایط تحریم
تبادل مالی میان ایران و امارات از اهمیت بالایی برخوردار است. این دو کشور به دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، اقداماتی برای حفظ روابط مالی خود انجام داده‌اند. بسیاری از تراکنش‌های مالی ایران از طریق سیستم‌های بانکی امارات صورت می‌گیرد. این کشور با ایجاد سازوکارهای قانونی و تجاری، توانسته به ایران کمک کند تا در برابر تحریم‌ها مقاومت کند. این روند نه‌تنها به‌عنوان یک استراتژی برای ایران در برابر فشارهای اقتصادی عمل کرده، بلکه به امارات هم در زمینه‌ی تقویت اقتصاد خود کمک کرده است.
در این زمینه، همکاری‌های مالی ایران و امارات به‌ویژه در دوران تحریم‌ها بیشتر شده است. بسیاری از تُجّار و شرکت‌های ایرانی از امارات به‌عنوان یک مسیر برای انجام تراکنش‌های مالی استفاده می‌کنند. این تبادلات به‌ویژه در زمینه‌های نفت و گاز، فلزات گرانبها و مواد غذایی، بیشتر نمایان شده است. امارات با استفاده از شبکه‌ی بانکی خود، به ایران کمک کرده تا مشکلات مالی خود را از طریق تجارت با کشورهای دیگر حل کند.
این اقدامات همچنین باعث شده که امارات به‌عنوان یک نقطه‌ی کلیدی در مسیر تجاری ایران با کشورهای غربی و آسیایی باقی بماند. ایران از طریق امارات می‌تواند صادرات خود را به کشورهای دیگر انجام دهد و از امارات به‌عنوان یک هاب برای تجارت استفاده کند. این رابطه‌ی مالی و تجاری میان دو کشور، نه تنها در دوران تحریم‌ها بلکه در دوره‌های پس از آن نیز اثرات مثبتی به‌همراه داشته است.
پروژه‌های مشترک ایران و امارات در صنایع نفت و گاز
ایران و امارات متحده عربی در بخش نفت و گاز نیز همکاری‌های قابل‌توجهی داشته‌اند. امارات با دسترسی به بازارهای جهانی و تخصص در زمینه‌ی استخراج و پالایش نفت، توانسته است پروژه‌های مشترکی با ایران در این صنعت راه‌اندازی کند. این همکاری‌ها به ایران این امکان را داده است که از زیرساخت‌ها و فناوری‌های امارات برای افزایش تولید و بهره‌وری استفاده کند. ایران در این پروژه‌ها معمولاً از تخصص فنی خود در استخراج نفت و گاز بهره میبرد، در حالی‌که امارات از امکانات پالایشگاهی خود استفاده می‌کند.
پروژه‌های مشترک در زمینه‌ی نفت و گاز به‌ویژه در زمینه‌ی استخراج و پالایش نفت و گاز طبیعی میان ایران و امارات در حال اجراء هستند. این پروژه‌ها نه‌تنها به تقویت روابط دوجانبه میان دو کشور کمک کرده‌اند، بلکه موجب شده‌اند که ایران از تجربیات امارات در زمینه‌ی نوآوری‌های فنی بهره‌برداری کند. این همکاری‌ها همچنین موجب بهبود بهره‌وری و افزایش ظرفیت‌های پالایشگاهی ایران شده است.
با توجه به افزایش تقاضا برای انرژی در سطح جهانی، پروژه‌های نفت و گاز ایران و امارات همچنان یکی‌از مهم‌ترین حوزه‌های همکاری اقتصادی دو کشور هستند. این پروژه‌ها نه‌تنها به تأمین نیازهای داخلی هر دو کشور کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند موجب تقویت موقعیت ایران و امارات در بازارهای جهانی نفت و گاز شوند.
ظرفیت‌های صادراتی با صدور خدمات مهندسی به امارات
ایران با دارا بودن توانمندی‌های فنی بالا در زمینه‌های مختلف مهندسی، به صادرات خدمات مهندسی به امارات پرداخته است. این خدمات شامل مشاوره، طراحی و ساخت و اجراء می‌شود و در پروژه‌های عظیم ساختمانی و انرژی در امارات مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که امارات به سرعت در حال توسعه است، نیاز به این خدمات مهندسی بیش از پیش احساس می‌شود. این ظرفیت‌ها به ایران این امکان را داده‌اند که پروژه‌های عظیم در امارات را با استفاده از متخصصان و مهندسان خود به انجام رساند.
ایران در حوزه‌های مختلفی از جمله ساخت‌وساز، حمل‌ونقل و انرژی، خدمات مهندسی خود را به امارات صادر می‌کند. به‌طور خاص، در زمینه‌ی طراحی و اجرای پروژه‌های ساختمانی و احداث زیرساخت‌های حمل‌ونقل، شرکت‌های ایرانی فعال بوده‌اند. این همکاری‌ها نه‌تنها موجب تقویت صنعت ساخت‌وساز در امارات شده، بلکه به ایران این فرصت را داده‌اند که تجربیات فنی و مهندسی خود را در سطح جهانی به نمایش بگذارد.
این صادرات خدمات مهندسی به امارات، نشان‌دهنده‌ی توانمندی‌های مهندسی ایران است و به‌ویژه در پروژه‌های بلندمرتبه و صنایع انرژی امارات، ایران توانسته است نقش کلیدی ایفاء کند. شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های بزرگ انرژی، از طراحی تا اجرای سیستم‌های انرژی‌های تجدیدپذیر، توانسته‌اند خود را در سطح جهانی مطرح کنند. این همکاری‌ها به توسعه‌ی صنعت مهندسی در ایران و ایجاد فرصت‌های شغلی بیشتر، کمک کرده است.
با توجه به مطالب فوق، روابط تجاری و اقتصادی ایران و امارات متحده عربی به‌ویژه در حوزه‌ی پروژه‌های عمرانی و ساختمانی، یکی از نمونه‌های موفق همکاری‌های دوجانبه در منطقه‌ی خاورمیانه به شمار می‌رود. ایران با مشارکت در پروژه‌های ساختمانی بزرگ در امارات، توانسته است علاوه‌بر تقویت زیرساخت‌های این کشور، به انتقال دانش فنی و تخصص خود نیز بپردازد. این همکاری‌ها باعث شده تا امارات به‌عنوان یکی از شرکای تجاری مهم ایران شناخته شود و تأثیرات مثبتی در روابط اقتصادی دو کشور داشته باشد.
از سوی دیگر، واردات کالا از امارات متحده عربی به ایران نیز، نقشی حیاتی در تأمین نیازهای اقتصادی ایران دارد. این واردات که شامل مواد غذایی، ماشین‌آلات و قطعات یدکی است، به بهبود عملکرد صنایع داخلی ایران کمک کرده و در تحرکات اقتصادی کشور تأثیرگذار بوده است. به‌طور کلی، همکاری‌های تجاری ایران و امارات نه‌تنها به تقویت روابط دو کشور، بلکه به توسعه‌ی اقتصادی در سطح منطقه‌ای نیز کمک کرده است.
انتهای پیام
این خبر را در تهران اقتصادی دنبال کنید
.
منبع ایسنا
