ثبات نسبی اقتصاد وتعادل قیمت ها باید برقرارشود/ضرورت حذف صفر از پول ملی

خبرگزاری همسو نیوز؛حذف صفر از پول ملی یکی از انواع اصلاح پولی است که در برخی دولت ها مورد بررسی قرار میگیرد.مهم ترین دلیل آن کاهش نرخ تورم،سهولت در خواندن و عملیات حسابداری است.ایده حذف صفر از سال1372ازسوی بانک مرکزی آغاز شد و این بانک درباره ضرورت آن اعلام کرده بود:«تورم انباشته چهاردهه اخیر اقتصاد کشور موجب کاهش قدرت پول کشور شده است».
موضوع «رفرم پولی»یاهمان حذف صفر از سال 1386با دستور محمود احمدی نژاد رئیس جمهور سابق ایران دردستور کار دولت قرار گرفت و به قدری جدی بود که بانک مرکزی با راه اندازی سایت ویژه«رفرم پول ملی»ازمردم خواست تا درنام واحد جدید پولی و همچنین میزان صفرهایی که باید از پول ملی حذف شودنظر دهند اما عمر آن دولت به احرای طرح نرسید ودر نتیحه طرح به بایگانی بانک مرکزی رفت.
بار دیگر با مطرح شدن این موضوع در دولت یازدهم رسانه ها بر تغییر واحد پولی گمانه زنی کردند تا اینکه بانک مرکزی با تکذیب خبر تغییر واحد پولی اعلام کرد:گزارش کمیسیون اقتصادی(اول مرداد ماه1396)در خصوص لایحه اصلاح نظام بانکی بوده و مفاد آن زمانی به اجرا درخواهد آمد که مجلس شورای اسلامی این لایحه را به تصویب برساند.
سیاست کاهش صفرها در بیش از50کشور جهان عملی شده است و برای نخستین بار در آلمان پس ازجنگ جهانی دوم رخ داد.این تجربه برای برخی از کشورها مانند:هلند مثبت و برای برخی از کشورها مانند:زیمبابوه منفی بود.
اما در مورد ایران این سوال مطرح میشود که آیا با رفرم پولی میتوان تجربه مثبتی داشت یا خیر؟
نکات مثبت حذف صفر
دکتر محمد حسین کریم سیستانی،استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی تهران از موافقان این طرح به خبرنگار اقتصادی همسو نیوز گفت:پول وسیله مبادله و ابزاری برای تبدیل درآمد به تقاضاهای مصرفی،خدماتی و سایر موارد است و بحث آن فرایند تاریخی دارد،ابتدا معامله کالا با کالا بود، پس ازآن به صورت تهاتری دستی و الکترونیکی درآمد.
وی افزود: این موضوع تجربه اول نیست وبا توجه به بیشتر بودن نکات مثبت،زمان حذف صفر رسیده است زیرا بار روحی،روانی و سنگینی فکری افراد را کاهش میدهد،همچنین باعث کاهش حجم پول و نقدینگی میشود.
دکتر کریم رایزن علمی اسبق ایران در هند و شبه قاره درمورد تاثیر رفرم پولی برتورم گفت:میتواند تاثیر مثبتی داشته باشد نه صرفا به دلیل کاهش نقدینگی و حجم پول زیرا تورم به تولید وصل است و این دو حلقه پایاپای اند،.نمودار تورم و رشد عکس هم هستند هرچه تولید افزایش پیداکند رشد بالا می رود وتورم کاهش پیدا میکند.اگرسیاست های پولی و مالی منجر به این شود که بعد از حذف صفر جهت ها بیشتر با تکیه بر تولید داخلی،افزایش تولید و اشتغال شود قطعا تاثیر مثبتی روی وضعیت اقتصادی وکاهش نقدینگی دارد.
این کارشناس اقتصادی،در خصوص میزان قدرت خرید ادامه داد:در بحث اقتصاد یک متغیر تاثیرگذار هست اما تعیین کننده نیست،حذف صفر میتواند باکنترل و نظارت تاثیر بگذارد بنابراین با حمایت از تولید داخلی وافزایش متغیرهای کلان،اشتغال و درآمد میتوان با این رشد باعث تثبیت تاثیر مثبت حذف صفرشد.
وی در پایان گفت:تعادل عمومی سطح قیمت ها در بازار واقتصاد لازمه تعادل عرضه و تقاضاست، حذف صفر باید یک فعالیت مالی حساب شده و از اهدافش تعادل عمومی قیمت ها باشد.
نکات منفی حذف صفر
دکتر بهنام ملکی از کارشناسان اقتصادی منتقد این طرح در مقطع کنونی به خبرنگار اقتصادی همسو نیوز گفت:پیش از حذف صفر از واحد پولی ابتدا باید علاوه بر برقراری ثبات اقتصادی یک انضباط مالی حاکم و معوقات بانکی دریافت گردد و درمورد کاهش آثار تحریم ها به اطمینان برسیم دراین صورت حذف صفر میتواند به حساب،کتا بهای مالی کمک کند درغیر این صورت نمیتواند اثربخشی مورد انتظار را داشته باشد زیرا انجام این سیاست هزینه گزاف مالی و اجتماعی دارد به همین دلیل باید هزینه های چاپ اسکناس و مسایل مرتبط با آن قبل از اجرا مد نظر قرارگیرد.
وی ادامه داد:درمورد قدرت خرید دولت باید تولید را تقویت کند،کسری بودجه نداشته باشد،هزینه های غیر ضروری را بزند،بخش خصوصی مولد بزرگ شود و از طرفی حذف رانت و فساد میتواند راهکار امیدوارکننده ای برای تحقق این هدف باشد اما اکنون در شرایط جنگ اقتصادی و تحریم ها با پایداری بودجه های غیر توسعه ای،گستردگی حجم بخش اقتصاد عمومی و پایین بودن بهره وری و سایر موارد رو به رو هستیم حذف صفر جز چکهای50هزارتومانی و بالاتر نمیتواند راه گشا باشد.
ملکی افزود:هزینه تغییرات و چاپ پول به دلیل از رده خارج کردن این حجم از اسکناس بیشتر از فایده آن است اما درصورت ثبات نسبی در اقتصاد حذف صفر از واحد پولی کشور برای سهولت مبادلات و حساب کتابهای مالی و سایر موارد ضروری است.
انتهاء پیام/زهرا قربانپور