با توجه به قیمت نسبتا بالای گوشت گوسفند، وزن به یکی از عوامل مهم در تجارت این دام تبدیل شده است. اگر قصد خرید گوسفند زنده را دارید باید بدانید چندین عامل بر وزن گوسفند تأثیر می‌گذارند، از جمله نژاد، جنسیت، رژیم غذایی و مکان پرورش. نژادهایی که بالاترین وزن متوسط ​​را دارند عبارتند از بلوچی، افشاری و قره‌قل، در حالی که نژادهایی که کمترین وزن متوسط ​​را دارند عبارتند از زل و کلکوهی. در این مطلب به صورت اجمالی به عوامل موثر در وزن گوسفند زنده پرداختیم با ما همراه باشید:

عوامل موثر بر وزن گوسفند زنده

تاثیر نژاد بر وزن گوسفند

نژادهای مختلف گوسفند به طور ذاتی وزن‌های متفاوتی دارند. نژادهای گوشتی مانند بلوچی، افشاری و قره‌قل به طور کلی سنگین‌تر از نژادهای پشمی مانند زل و کلکوهی هستند.

نژاد یکی از مهم ترین عواملی است که بر وزن گوسفند زنده تاثیر می‌گذارد. نژادهای مختلف گوسفند به طور ذاتی اندازه‌های متفاوتی دارند و به همین دلیل وزن آنها نیز متفاوت است.

برخی از نژادهای گوسفند با وزن بالا عبارتند از:

بلوچی:این نژاد بومی ایران است و به دلیل جثه بزرگ و سنگین بودن مشهور است. قوچ‌های بلوچی می‌توانند تا 100 کیلوگرم و میش‌های این نژاد تا 70 کیلوگرم وزن داشته باشند.

افشاری:این نژاد نیز بومی ایران است و به خاطر پشم مرغوب و همچنین وزن زیاد مشهور است. قوچ‌های افشاری می‌توانند تا 80 کیلوگرم و میش‌های این نژاد تا 60 کیلوگرم وزن داشته باشند.

قره‌قل: این نژاد بومی آسیای مرکزی است و به خاطر پوست و پشم باکیفیت مشهور است. قوچ‌های قره‌قل می‌توانند تا 70 کیلوگرم و میش‌های این نژاد تا 50 کیلوگرم وزن داشته باشند.

در مقابل، برخی از نژادهای گوسفند با وزن کم عبارتند از:

زل:این نژاد بومی ایران است و به خاطر پشم مرغوب و همچنین جثه کوچک مشهور است. قوچ‌های زل می‌توانند تا 50 کیلوگرم و میش‌های این نژاد تا 35 کیلوگرم وزن داشته باشند.

کلکوهی: این نژاد بومی ایران است و به خاطر توانایی تحمل شرایط آب و هوایی سخت مشهور است. قوچ‌های کلکوهی می‌توانند تا 40 کیلوگرم و میش‌های این نژاد تا 30 کیلوگرم وزن داشته باشند.

تاثیر جنسیت بر وزن گوسفند

جنسیت نقش مهمی در تعیین وزن گوسفند زنده ایفا می‌کند. به طور کلی، قوچ‌ها سنگین‌تر از میش‌ها هستند. اما دلیل این تفاوت چیست ؟

تفاوت‌های هورمونی: قوچ‌ها سطح تستوسترون بالاتری نسبت به میش‌ها دارند. این هورمون به رشد عضلات و افزایش وزن در آنها کمک می‌کند.

تفاوت‌های رفتاری: قوچ‌ها تمایل به فعالیت و تحرک کمتری نسبت به میش‌ها دارند. این امر می‌تواند منجر به تجمع چربی و افزایش وزن آنها شود.

تفاوت در نقش تولیدی: قوچ‌ها برای تولید مثل گله استفاده می‌شوند و نیازی به تولید شیر یا پرورش بره ندارند. در حالی که میش‌ها وظیفه زایمان و پرورش بره‌ها را بر عهده دارند که این امر نیازمند صرف انرژی بیشتر و در نتیجه محدود شدن افزایش وزن آنها است.

میزان تفاوت وزن بین قوچ و میش در نژادهای مختلف گوسفند متفاوت است. به عنوان مثال: در نژاد بلوچی، قوچ‌ها ممکن است به طور متوسط ​​20 تا 30 کیلوگرم سنگین‌تر از میش‌ها باشند یا در نژاد زل، این تفاوت ممکن است فقط 10 تا 15 کیلوگرم باشد.

تاثیر تغذیه بر وزن گوسفند

رژیم غذایی مناسب و مغذی برای رشد و افزایش وزن مطلوب گوسفند ضروری است. دسترسی به علوفه تازه، کنسانتره و آب آشامیدنی کافی از عوامل کلیدی در این زمینه هستند. تغذیه یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر وزن گوسفند زنده است. یک رژیم غذایی مناسب و مغذی برای رشد و افزایش وزن مطلوب گوسفند ضروری است. کمبود مواد مغذی می‌تواند منجر به کاهش وزن، ضعف و بیماری در گوسفندان شود.

موارد کلیدی در مورد تغذیه گوسفندان

دسترسی به علوفه تازه: علوفه تازه منبع اصلی فیبر، پروتئین و سایر مواد مغذی ضروری برای گوسفندان است.

کنسانتره: کنسانتره‌ها مانند ذرت، جو و سویا می‌توانند به عنوان مکمل علوفه تازه برای تامین کالری، پروتئین و ویتامین‌های مورد نیاز گوسفند استفاده شوند.

آب آشامیدنی: دسترسی به آب آشامیدنی تمیز و کافی برای سلامت و عملکرد صحیح بدن گوسفند ضروری است.

مواد معدنی: گوسفندان به مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم و نمک نیاز دارند. کمبود این مواد معدنی می‌تواند منجر به مشکلات اسکلتی عضلانی، تولید مثل ضعیف و پشم نامرغوب شود.

نکات مهم در مورد تغذیه گوسفند

• سن: نیازهای تغذیه‌ای گوسفند با افزایش سن تغییر می‌کند. بره‌ها به نسبت وزن بدن خود به کالری و پروتئین بیشتری نیاز دارند، در حالی که گوسفندان بالغ به جیره غذایی با فیبر بیشتر نیاز دارند.
• نژاد: نژادهای مختلف گوسفند ممکن است نیازهای تغذیه‌ای متفاوتی داشته باشند. به عنوان مثال، نژادهای گوشتی به کالری و پروتئین بیشتری نسبت به نژادهای پشمی نیاز دارند.
• وضعیت فیزیولوژیکی: گوسفندان باردار یا شیرده به کالری، پروتئین و ویتامین‌های بیشتری نسبت به گوسفندان غیر باردار یا غیر شیرده نیاز دارند.
• شرایط آب و هوایی: گوسفندانی که در آب و هوای سرد زندگی می‌کنند به کالری بیشتری نسبت به گوسفندانی که در آب و هوای گرم زندگی می‌کنند نیاز دارند.

نمونه جیره غذایی برای گوسفند

• علوفه تازه: 50 تا 60 درصد
• کنسانتره: 30 تا 40 درصد
• مواد معدنی: 1 تا 2 درصد

تاثیر محل بر وزن گوسفند

شرایط آب و هوایی، دسترسی به چراگاه و کیفیت خاک همگی می‌توانند بر وزن گوسفند تاثیر بگذارند. محل زندگی فقط یکی از چندین عاملی است که بر وزن گوسفند زنده تاثیر می‌گذارد. برای به دست آوردن وزن مطلوب، گوسفندان به ترکیبی از تغذیه مناسب، شرایط آب و هوایی مساعد، مراقبت‌های بهداشتی و مدیریت صحیح گله نیاز دارند.

عوامل مرتبط با محل که بر وزن گوسفند اثر می‌گذارند:

• شرایط آب و هوایی
  • دمای هوا: گوسفندان در آب و هوای گرم تمایل به خوردن غذای کمتر و در نتیجه کاهش وزن دارند. در حالی که در آب و هوای سرد به دلیل نیاز به تولید گرمای بیشتر، غذای بیشتری مصرف می‌کنند و وزن آنها افزایش می‌یابد.
  • بارندگی: بارندگی‌های شدید و مداوم می‌تواند منجر به فرسایش خاک و از بین رفتن مراتع شود و در نتیجه دسترسی گوسفندان به علوفه تازه را محدود کند. این امر می‌تواند منجر به کاهش وزن آنها شود.
• دسترسی به چراگاه
  • کیفیت مراتع: کیفیت مراتع از نظر ارزش غذایی و دسترسی به آب آشامیدنی بر وزن گوسفند تاثیر می‌گذارد. مراتع باکیفیت، سرشار از مواد مغذی و آب کافی، منجر به افزایش وزن گوسفندان می‌شود.
  • مساحت مراتع: دسترسی به مراتع با وسعت کافی برای چرا و جستجوی غذا، برای سلامتی و وزن مطلوب گوسفند ضروری است.
• بیماری‌ها و انگل‌ها: شیوع برخی بیماری‌ها و انگل‌ها در مناطق خاص می‌تواند بر سلامت گوسفندان و در نتیجه وزن آنها تاثیر منفی بگذارد.

گوسفندانی که در مراتع کوهستانی با آب و هوای خنک و مراتع سرسبز زندگی می‌کنند، به طور کلی وزن بیشتری نسبت به گوسفندانی که در مناطق گرم و خشک با مراتع فقیر زندگی می‌کنند، دارند.

• مدیریت گله: نحوه مدیریت گله، از جمله جیره غذایی، مراقبت‌های بهداشتی و برنامه‌های اصلاح نژاد، می‌تواند بر وزن گوسفند تاثیر بگذارد.
• آلودگی: آلودگی هوا و خاک می‌تواند بر کیفیت علوفه و سلامت گوسفندان تاثیر منفی بگذارد.

وزن متوسط ​​گوسفند بر حسب نژاد

• بلوچی: 35 تا 60 کیلوگرم
• افشاری: 50 تا 80 کیلوگرم
• قره‌قل: 40 تا 70 کیلوگرم
• زل: 30 تا 50 کیلوگرم
• کلکوهی: 25 تا 40 کیلوگرم

وزن گوسفند در سنین مختلف

• بره: 10 تا 20 کیلوگرم (در زمان تولد)
• 6 ماهگی: 30 تا 40 کیلوگرم

وزن گوسفند به طور کلی با افزایش سن افزایش می‌یابد. قوچ‌ها در هر سنی به طور متوسط ​​سنگین‌تر از میش‌ها هستند. گوسفندانی که برای تولید گوشت پرورش داده می‌شوند، به طور کلی از نژادهای گوشتی سنگین‌تر مانند بلوچی و افشاری هستند. گوسفندانی که برای تولید پشم پرورش داده می‌شوند، به طور کلی از نژادهای پشمی سبک‌تر مانند زل و کلکوهی هستند.