بررسی فصل دوازدهم کاوش‌های باستان‌شناسی ایران-ایتالیا در تل‌آجری

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، علیرضا عسکری چاوردی در این نشست به ارائه بخشی از فعالیت‌های صورت گرفته در فصل دوازدهم کاوش‌های باستان‌شناسی ایران- ایتالیا در تل‌آجری پارسه، فارس پرداخت و گفت: برنامه فصل دوازدهم کاوش در محوطه تل‌آجری به مدت ۲ ماه با حضور هیأت مشترک ایرانی ایتالیایی به سرپرستی نگارنده و پی‌یر فرانچسکو کالیری انجام شد.

وی افزود: در نتیجه کاوش فصل‌های پیشین ساختمانی با جهت شمال‌غربی جنوب‌شرقی در این محوطه به‌دست آمد، با کشف کتیبه‌های میخی بابلی و ایلامی و باتوجه به کارکرد بنا مشخص شد این بنا یک دروازه یادمانی بوده است. این بنا در دوره هخامنشی متروک شد، سپس در اثر زمین‌لرزه‌ای بزرگ تخریب و در دوره‌های بعد دیوارهای آن به غارت رفت. در این فصل برج‌های شمال‌غربی، بخشی از راهروی شمال‌غربی و امتداد ضلع شمالی بنا کاوش و نمایان شد.

فصل پنجم کاوش باستان‌شناسی در محوطه تاریخی بازه هور

در ادامه میثم لباف خانیکی گزارشی از فصل پنجم کاوش باستان‌شناسی در محوطه تاریخی بازه هور، آتشکده قلعه دختر (روستای رباط سفید شهرستان مشهد استان خراسان رضوی) ارائه کرد و گفت: مطالعات میدانی باستان‌شناسی که از سال ۱۳۹۳ در محوطه تاریخی بازه هور دنبال شده، نشان داده است که در جبهه جنوبی این محوطه و بر فراز بلندی موسوم به کوه دختر، مجموعه معماری مهمی قرار داشته که از فضاهای متعدد معماری و ستون‌ها و دیوارهای مزین به گچ‌بری‌های زیبا برخوردار بوده است.

این باستان‌شناس افزود: باتوجه به ظرافت و نفاست گچ‌بری‌های مکشوفه، مقدمتاً چنان فرض شد که در این مکان، عمارتی باشکوه برپا بوده که در احداث آن هزینه و نیروی زیادی صرف شده است (لباف خانیکی ۱۳۹۸). در نتیجه کاوش سال ۱۳۹۸ تردیدی در کاربری این مجموعه به‌عنوان یک آتشکده مهم باقی نماند (لباف خانیکی ۱۳۹۹). به‌منظور شناخت بیش‌تر فضای ستون‌دار مجاور چهارتاقی و نیز ماهیت فضاهای خشتی جبهه جنوبی محوطه، پس از اخذ مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری کاوش باستان‌شناسی در قلعه‌دختر بازه هور انجام شد و اهداف مورد نظر کاوش تا حدود زیادی تحقق یافت.

برنامه میدانی بررسی باستان‌شناسی حریم محوطه لیان

در ادامه نوروز رجبی به ارائه گزارش کوتاه از برنامه میدانی بررسی باستان‌شناسی حریم محوطه لیان؛ منطقه هلیله و هزارمردان جزیره بوشهر پرداخت و گفت: برنامه میدانی باستان‌شناسی «گمانه‌زنی به‌منظور تعیین عرصه و حریم تُل پی‌تُل (لیان)» در شبه‌جزیره بوشهر با مجوز پژوهشگاه و پشتیبانی و حمایت اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان بوشهر آغاز شد. «تُلِ پی‌تُل» یکی از کلیدی‌ترین و شناخته شده‌ترین محوطه‌های باستانی ایران به‌ویژه در هزاره سوم و دوم پ.م (دوره‌های عیلام قدیم و میانه) است که امروزه در محدوده پایگاه نیروی دریایی ارتش قرار دارد.

وی تصریح کرد: «تُل پی‌تُل» با تمام شناختگی و اهمیتی که در باستان‌شناسی و تاریخ ایران دارد، با شماره ۲۷۷۲ در سال ۷۹ در فهرست آثار ملّی به ثبت رسیده است. برنامه گمانه‌زنی «تُل پی‌تُل» با رویکردی حفاظتی از راه شناخت پیکره تپه و گستره لایه‌ها و نهشت‌های فرهنگی آن (عرصه) و شناساندن چشم‌انداز و بستر محیطی و تاریخی (حریم) و پیشنهاد چارچوب و ضوابطی برای اطمینان از سلامت اثر انجام شد.