تفاوت حسابداری و حسابرسی چیست؟

در دنیای پر رمز و پیچیده امروزی، پیشرفت در فعالیت‌های اقتصادی تنها در صورت ثبت و بررسی دقیق اطلاعات مالی امکان پذیر است. به این صورت که باید داده‌‌های مالی به صورت دقیق بررسی و گزارش‌های آن جهت پیشرفت یک مجموعه بکار گرفته شود. در این مسیر دو مفهوم مهم یعنی حسابداری و حسابرسی نقش مهمی دارند. هرچند این دو کلمه گاهی به جای یکدیگر بکار می‌روند، اما تفاوت‌هایی اساسی میان آن‌ها وجود دارد که ادامه این مقاله قصد داریم تا به زبان ساده و روشن تفاوت بین حسابداری و حسابرسی را بررسی می‌کنیم، همراه ما باشید.

آشنایی با تفاوت‌های بین حسابداری و حسابرسی

همانطور که می‌دانیم حسابداری و حسابرسی از مهم‌ترین فرآیندهای مرتبط با امور مالی سازمان‌ها هستند که نقش مهمی در شفاف‌سازی و کنترل وضعیت مالی دارند. هرچند این دو مفهوم شاید شبیه هم باشند اما در واقع در روش اجرا و جایگاه سازمانی خود با هم تفاوت‌هایی دارند.

به این صورت که حسابداری وظیفه ثبت، دسته‌بندی و تهیه گزارش‌های مالی را برعهده دارد در حالی که حسابرسی به صورت مستقل و بی‌طرفانه، صحت و دقت همین گزارش‌ها را بررسی می‌کند و مشخص می‌سازد که آیا اطلاعات ارائه ‌شده قابل اعتماد می‌باشند یا خیر. در ادامه به معرفی تفاوت‌های این دو می‌پردازیم تا بیشتر با مفهوم حسابداری و حسابرسی آشنا شوید: 

تفاوت در تعریف حسابداری و حسابرسی

حسابداری به معنای ثبت و تنظیم اطلاعات مالی و حسابرسی صورت‌های مالی می‌باشد تا وضعیت مالی یک شرکت به ‌خوبی مشخص شود. اما تعریف حسابرسی به این صورت است که صورت‌های مالی ارائه شده توسط حسابداران بررسی می‌شوند تا درستی اطلاعات مشخص شود. به ‌عبارت دیگر حسابداری به ارائه اطلاعات مالی می‌پردازد و حسابرسی بررسی صحت و دقت همین اطلاعات را پردازش می‌کند.

تفاوت در شروع

حسابداری زمانی شروع به فعالیت می‌کند که معاملات مالی آغاز شود. به این صورت که با ثبت معاملات مالی، تهیه گزارش‌های مالی توسط حسابداران شروع می‌شود. اما حسابرسی زمانی شروع می‌شود که گزارش‌های مالی توسط حسابداران تهیه شده و آماده بررسی باشند. حسابرس کار خود را بعد از پایان کار حسابدار آغاز می‌کند تا اطمینان پیدا کند که این گزارش‌ها دقیق، معتبر و قابل اعتماد هستند.

 تفاوت در دوره زمانی

یکی دیگر از تفاوت‌های حسابداری و حسابرسی در زمان فعالیتاشان می‌باشد. به این صورت که حسابداری به ثبت رویدادهای مالی در زمان حال می‌پردازد و تمرکز آن بر فعالیت‌های مالی روزانه می‌باشد. در حالی که حسابرسی با توجه به اطلاعات تهیه شده از قبل تمرکز می‌کند. به این صورت اطلاعاتی که توسط حسابدار ثبت شده در دوره‌های گذشته توسط حسابرس بررسی می‌شود تا از صحت و انطباق آن‌ها اطمینان حاصل شود.

 تفاوت در نوع پوشش

در حسابداری تمام رویدادهای مالی، معاملات و اطلاعات مربوط به آن‌ها ثبت و گزارش می‌شوند. اما حسابرسی تنها بر صورت‌های مالی نهایی تمرکز دارد و بررسی می‌کند تا متوجه تنظیم گزارش‌ها براساس استانداردها و واقعیت‌ها شود. همچنین حسابرس ممکن است به تمام اسناد مراجعه کند اما هدف حسابرس بررسی کلی درستی نتایج نهایی می‌باشد.

تفاوت در سطح جزییات

از دیگر تفاوت بین حسابداری و حسابرسی می‌توان به جزئیات اشاره کرد. به این صورت که حسابداری فرآیندی دقیق و روزمره است که با جزئیات زیاد از ثبت معاملات گرفته تا اصلاح دفاتر و تهیه گزارش‌های مختلف سروکار دارد. در مقابل حسابرسی با جزئیات کمتری سروکار دارد و بیشتر خلاصه اطلاعات را در اختیار مجموعه قرار می‌دهد. به عبارتی حسابرس بجای بررسی تمام داده‌ها، بخش‌هایی از اطلاعات را انتخاب و بررسی می‌کند تا به نتیجه‌ای کلی درباره وضعیت مالی شرکت برسد.

تفاوت در تمرکز

در حسابداری تمرکز اصلی بر ثبت کامل و دقیق همه رویدادهای مالی و تهیه صورت‌های مالی شفاف می‌باشد. اما در حسابرسی هدف اصلی بررسی این صورت‌ها است. به عبارتی دیگر حسابداری به تهیه اطلاعات می‌پردازد و حسابرسی صحت آن اطلاعات را ارزیابی می‌کند.

تفاوت در هدف

برای اینکه متوجه وضعیت مالی، سود و زیان و عملکرد مالی یک شرکت شویم نیاز به خدمات مالی و حسابداری داریم. اما هدف اصلی حسابرسی دادن اعتماد به این اطلاعات گزارش‌های مالی می‌باشد.

تفاوت در وضعیت حقوقی

فعالیت‌های حسابداری با رعایت استانداردهایی انجام می‌شوند که تا حدودی انعطاف‌پذیر هستند و به شرکت اجازه تصمیم‌گیری در برخی موارد را می‌دهند. در مقابل در خدمات حسابرسی قوانین و استانداردهای غیر منعطفی دارد و فرآیند حسابرسی باید بدون تغییر و مطابق با اصول مشخص انجام شود.

تفاوت در نحوه انجام

از دیگر تفاوت‌های بارز در حسابداری و حسابرسی می‌توان به نحوه انتخاب و انجام این دو اشاره کرد. حسابدار بطور معمول یکی از اعضای داخلی شرکت است و بطور مداوم امور مالی را ثبت و کنترل می‌کند. در حالی ‌که حسابرسی توسط فرد یا موسسه‌ بیرونی انجام می‌شود تا با دیدی بی‌طرفانه، گزارش‌های مالی شرکت را بررسی می‌کند. به همین دلیل است که حسابرسی برخلاف حسابداری در دوره‌های خاص مورد نیاز می‌باشد.

تفاوت در پرداخت حق‌الزحمه

دستمزد حسابدار به‌ صورت ثابت توسط مدیریت شرکت پرداخت می‌شود. اما حسابرس معمولا با تصمیم سهام‌داران انتخاب می‌شود و دستمزد این شخص نیز توسط همان گروه مشخص می‌گردد. این تفاوت می‌توان به این پی برد که حسابرس استقلال بیشتری نسبت به حسابدار دارد.

 تفاوت در نحوه گزارش

گزارش‌های تهیه‌ شده توسط حسابدار بطور معمول برای استفاده مدیران داخلی شرکت می‌باشد. اما گزارش‌های حسابرسی پس از بررسی صورت‌های مالی به سهام‌داران ارائه می‌شود. هدف از این کار شفاف‌سازی عملکرد مالی شرکت برای صاحبان سرمایه می‌باشد.

وقت ملاقات

مدیر شرکت کسی است که حسابدار را استخدام می‌کند تا کارهای روزانه مالی را انجام دهد. ولی همانطور که گفته شد حسابرس توسط سهام‌داران انتخاب می‌شود تا با بررسی دقیق دفاتر و اسناد مالی، گزارشی مستقل تهیه کند. به این ترتیب می‌توان گفت یک تفاوت بارز حسابداری و حسابرسی این می‌باشد که حسابرس عضوی مستقل از ساختار سازمان می‌باشد و توسط سهام‌داران انتخاب می‌شود.

تفاوت در صلاحیت

برای انجام خدمات حسابداری داشتن مدرک و تخصص خاص همیشه لازم نمی‌باشد. اما برخلاف حسابداری، حسابرس باید حتما آموزش تخصصی دیده و با اصول استانداردهای حسابداری آشنا باشد. زیرا حسابرس باید مهارت ویژه در ارائه صحت عملکرد مالی شرکت و ارائه نظر نهایی در مورد درستی گزارش‌ها داشته باشد.

جمع‌بندی

در مجموع حسابداری و حسابرسی هر دو نقش مهمی در مدیریت مالی سازمان‌ها دارند اما اهداف، روش انجام، گزارش‌دهی و جایگاه آن‌ها با یکدیگر متفاوت می‌باشد. به این صورت که حسابداری ارائه دهنده گزارش‌های مالی است در حالی ‌که حسابرسی اعتبار و صحت این اطلاعات را بررسی می‌کند. در نهایت شناخت دقیق تفاوت‌های حسابداری و حسابرسی به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در جهت شفافیت و رشد مالی شرکت خود پیش بروند.

منبع: موسسه آئین بهروش https://aeenbehravesh.com/